گفت‌وگوی ایمان افسریان با رویین پاکباز درباره‌ی مجلات «فصلی در هنر» و «بررسی»/ ۱۸ فروردین ۱۴۰۰
رویین پاکباز یک سالی است که خانه‌نشین شده. پیش از این کلاس‌های مبانی هنرهای تجسمی و تاریخ هنرش را حدود ۲۰ – ۳۰ سالی بی‌وقفه برگزار کرده بود. این خانه‌نشینی اجباری اما او را از کار و تلاش بازنداشته. هنوز هم در حال ترجمه و تألیف و تکمیل دایره‌المعارف و خواندن و نوشتن است؛ شاید بیشتر از بسیاری از جوان‌ها.
رویین پاکباز علی‌رغم نگرانی‌ها از سلامتیش پذیرفت با ما گفت‌وگویی کند درباره‌ی تجربه‌اش از انتشار مجلات «بررسی» و «فصلی در هنر»، و از سختی‌ها و دشواری‌ها و ضرورت‌های انتشار آن‌ها. نشریاتی که شاید شروع تلاشی حرفه‌ای برای ادبیات تجسمی ایران بودند. سخن ما درباره‌ی گذشته بود، اما در نهایت از امیدش گفت به آینده.
شنیدن گفتگو با روئین پاکباز
بخشی از گفت‌وگو:
رویین پاکباز دوره‌های کارشناسی نقاشی را در دانشکده‌ی هنرهای زیبا دانشگاه تهران (۱۳۴۱_۱۳۴۸) و دوره‌ی کارشناسی ارشد زیبایی‌شناسی را در دانشگاه سوربون [پاریس۱] گذراند. تدریس در دانشکده‌ی هنرهای زیبا دانشگاه تهران (۱۳۴۹_۱۳۶۶)، دانشگاه الزهرا و دانشگاه آزاد اسلامی (۱۳۷۰_۱۳۷۶) و آموزش در کلاس خصوصی (از ۱۳۶۹) را در کارنامه دارد.
رویین پاکباز فعالیت مستمر در تاریخ‌نگاری هنر، نقدنویسی، تألیف و ترجمه‌ی متون هنر را از زمان تالار قندريز آغاز کرد. او و همراهانش در تالار سعی در سامان دادن به کاری جمعی داشتند. هدف آن تشخیص نقطه‌ی آغاز برای حرکتی در جهت پی‌ریزی هنری ملی بود. تک‌تک کلمات این جمله‌ی کوتاه امروز برای ما می‌تواند روشنگر ذهنیت و انگیزه‌های این گروه و کسی چون پاکباز باشد.
اما فعاليت رویین پاكباز منحصر به تالار ايران نبود. او بعد از طرح‌ریزی نظام‌مند واحد درسی تاریخ هنر برای دانشگاه‌ها، کتب زیادی تألیف و ترجمه کرد. بسیاری از این کتاب‌ها بارها تجدید چاپ شده است؛ ازجمله: نقاشی و پیکره‌سازی معاصر ایران، به لاتین، (۱۳۵۷)؛ شناخت هنر گرافیک سنتی و نوین (۱۳۶۲)؛ در جستجوی زبان نو (۱۳۶۹)؛ دایره‌المعارف هنر (۱۳۷۸)؛ نقاشی ایران: از دیرباز تا امروز (۱۳۷۹)؛ اوج درخشان هنر ایران، ترجمه (۱۳۷۹)؛ راهنمای مواد و اسلوب‌ها: طراحی و نقاشی (۱۳۸۵)؛ هنر مدرنیسم، ترجمه و ویرایش (۱۳۸۷)؛ ویراست جدید و سه جلدی دایره‌المعارف هنر (۱۳۹۴).
پیشنهاد مطالعه: کتاب الکترونیک «رویین پاکباز در حرفه: هنرمند» در طاقچه