عکاسی هنری / Art Photography
هرجا حرفی از کلیت عکاسی ایران به میان بیاید، معمولاً گلایه و شکایت از نبود تاریخی کلی و مرجع نیز با آن همراه است. امروزه نیاز به یک تاریخنگاری جامع، بیش از پیش احساس میشود. در چنین شرایطی، نوشتن یا تحلیل عکاسی هنری ایران، با نگاهی جامع به آن، کاری بس دشوار به نظر میآید. البته نباید نادیده بگیریم که متنهایی بسیاری در همین زمینه نوشته شده است. هرچند گاه این نوشتهها که خواستهاند شرایط عکاسیِ هنری را تجزیه و تحلیل کنند، بیشتر توانشان در راه گردآوری شواهد و قراین به کار گرفتهاند.
در هر صورت، در حرفه: هنرمند نیز تلاش شده تا با کمک هنرمندانی چون مهران مهاجر، صیاد نبوی و… به این موضوع بپردازیم و از خلل نقطهنظرها و مقالاتشان به این گونه از عکاسی نظری دقیقتر بیندازیم.
مهران مهاجر تلاش کرده در مقالات خود عکاسی ایران را در این پسزمینهی تازه تغییرکرده بنگرد. او نشان میدهد که چگونه این تغییرات اجتماعی و سیاسی و موضوعاتی همچون مدرنیته، روزمرهگی، شهر در مجموعه آثار هنرمندان زیادی همچون: غزاله هدایت، شادی قدیریان، عباس کوثری، گوهر دشتی، آرش فائض و بسیاری دیگر بروز پیدا کرده است. در توضیح این روند، آنها را تحلیل نیز میکند. در انتها او تلاش میکند وضع کنونی عکاسی هنری ایران را، که میتوان به سه نسلِ عکاسان پیش از انقلاب، نسل برآمده از انقلاب و نسل دوم خرداد تقسیم کرد در مراوداتش با بازار جهانی بررسی کند.
او بحث خود را از تحولات سیاسی دوم خرداد آغاز میکند. تحولاتی که تغییرات زیادی را در کشور رقم زد. برای مثال در پی آن رشد تیراژ روزنامه و نشریات، به وجود آمدن نهادهای خصوصی و بازاندیشی را به همراه داشت. همهی این عوامل باعث شد مسیر عکاسی نیز راه جدیدی را برای خود متصور شود.
مهران مهاجر میخواهد این مدعا را پی بگیرد که عکاسی طی این چهار دهه در قیاس با دوران پیش از انقلاب ۵۷ از هیأت تلاشها و تجربههای فردی خارج شده است و اندک اندک میتوان آن را در چارچوب جریانهایی با ویژگیهای بازشناختنی صورتبندی کرد. آیا میتوان مرزها و گسترههای اینگونه از عکاسی را معین کرد. چه راههایی را میتوان برای این تعینیابی طی کرد؟ زمینه و بافتِ تکوین و رشد این جریان عکاسی در ایران چیست و چگونه میتوان آن را دورهبندی کرد؟
در واقع شاید مهمترین نکته در پرداختن به عکاسی هنری مسئله و معضل زبان و بیان باشد. میتوان در تعریفی گویا و کوتاه و با عطف توجه به پیام در الگوی یاکوبسن، عکس را گسست در پیوستار زمان و مکان انگاشت. پس شگفت نیست که کلنجار رفتن با این گسست نوآوری در زبان را در پی داشته باشد و دغدغهی نگاه عکاسان. در مقالات با موضوع عکاسی هنری ایران تلاش کردهایم با توجه بافت و زمینهی تحولات این چند دهه بر هستی زندهی این نوع عکاسی تأکید شود. کوشیده شده گونهای موقتی از مقولهبندی درونمایههای این گونهی عکاسی به دست آورده شود. این مقولهبندی هم موقتی است و هم اعتباری. پس محل تشکیک و تأمل و تغییر هم هست. روشن است همچون هر مقولهبندی دیگری همپوشانی میان این مقولهها وجود دارد.
.
برای مطالعهی مقالات با موضوع عکاسی هنری ایران رجوع کنید به:
صورتبندی عکاسی هنری ایران؛ فوریت چهل ساله به قلم مهران مهاجر
عکاسی هنری ایران پس از ۷۶ به قلم مهران مهاجر
در جستجوی عکاسی هنری ایران به قلم زانیار بلوری
عکاسی هنری ایران و پدیدهی شهرنشینی به قلم شهمال مرتضایی و زانیار بلوری
تاریخنگاری در عکاسی هنری ایران به قلم صیاد نبوی
میانکنشِ عکاسی مستند و هنری در تاریخ عکاسی به قلم صیاد نبوی
فرم و لیست دیدگاه
۰ دیدگاه
هنوز دیدگاهی وجود ندارد.