علی‌رغم مطالعات بسیار مهم، دانش ما در خصوص تاریخ قالی‌ها و آرایه‌هایشان (زینت‌هایشان) همچنان ناچیز و نارسا است. مخصوصاً در مورد تعیین تاریخ دقیق قالی‌ها با نظرات متنوعی روبرو هستیم. در کند‌و‌کاو پیش‌رو، مواردی در خصوص سبک و گاه‌شماری برخی از قالی‌های ترنج‌دارِ متعلق به موزه‌ی متروپولیتن را مطرح خواهم کرد. قسمت مرکزی هر کدام از این قالی‌ها دارای یک قاب منفرد در شکل‌های مختلف است یا افزون بر این گونه قاب‌ها، کتیبه‌ها و کلاله‌های (کشکول، سرترنج) ملحق‌شده به‌هم نیز مشاهده می‌گردد.
در تصویر ۱ فرشی را مشاهده می‌کنیم که با ستاره‌ای ۱۶ پر آراسته (زینت) شده و در مرکز ستاره‌ی ۱۶ پر نیز، ستاره‌ی ۸ پر کوچک‌تری دیده می‌شود. دو ستاره‌ی کوچک و بزرگ مملو از ساقه‌ها و گل‌های منقوش‌شده بر زمینه‌ی آبی کمرنگ و قرمز هستند. زمینه‌ی اصلی صورتی- نارنجی با اسلیمی‌های درهم‌آمیخته و ختایی‌های پیچان تزیین شده‌اند. حاشیه‌ی سبزرنگ نیز دارای آرایه‌هایی (زینت‌هایی) شبیه به زمینه‌ی قالی است.
در مرکز فرش دوم (تصویر ۱) یک ترنج سفید به‌همراه ستاره‌ی هشت پر آبی رنگ دیده می‌شود. نقاط این ستاره به فرم‌های برگ نخلی منتهی می‌شود. بالا و پایین ترنج یک کتیبه به‌رنگ قهوه‌ای مایل به زرد وجود دارد که به سر ترنج آبی‌رنگ متصل شده است. سر ترنج‌ها با نقوش اسپیرال دورگیری شده‌اند و این نقوش از موتیف‌های ابر چینی مشتق شده‌اند. در چهارگوشه‌ی متن فرش دوم، ¼ ستاره‌ای مشابه به ستاره‌ی فرش اول تکرار شده است. آرایه‌های (زینت‌های) متن دربرگیرنده‌ی ساقه‌ها، برگ‌ها و گل‌ها در اندازه‌ها و رنگ‌های مختلف است. متن سرخ رنگ قالی مملو از اسلیمی‌های آمیخته به‌هم و ختایی‌های پیچان است. حاشیه دارای نوار‌های پهنِ درهم‌آمیخته و نقش‌مایه‌های برگ نخلی است.
فرم و لیست دیدگاه
۰ دیدگاه
هنوز دیدگاهی وجود ندارد.