درسگفتار دهم دادبه بخش دوم

دیداری: دیباچه‌ای بر تاریخ هنر و فرهنگ ایران (۱۰) / قسمت سوم

این سخنرانی تکمله‌ای است بر مقاله‌ی «تاریخ هنر و فرهنگ ایران (۱۰): دبستان پارسایی- سفر روح» که در شماره‌ی ۷۹ فصلنامه‌ی حرفه: هنرمند منتشر شده است. این درس‌گفتار دیباچه‌ای است بر هنر و فرهنگ ایران است. آریاسپ دادبه در «درس‌گفتارهای تاریخ هنر ایران» در پی برای فراهم آوردن مقدمات تاریخ‌نگاری فرهنگ و هنر ایران است. از منظری که به اعتقاد دادبه در نگارش هنر ایران مغفول افتاده است. این سلسله‌گفتارها با اشاراتی به نقد تاریخ‌ نگاری‌هایی که تاکنون درباره‌ی هنر ایران عرضه شده است آغاز می‌شود. در خلال گفتارهای بعدی مولف تلاش دارد از مجرای آگاهی امروزین نقطه‌ی دیدی به خوانندگان عرضه کند که از طریق آن مواجهه با جنبه‌های متکثر این فرهنگ از جمله منظومه‌ی ایرانشهری برای ما به نحوی قابل توضیح، مرتبط با هم، و معنادار شود.

بخش سوم گفتاری‌ست کامل‌کننده در امتداد توضیح «مکتب پارسی» یا همان «دبستان پارسایی». معماری، موقعیت و معنای پارسه به‌عنوان جشن‌گاهِ پارسیان، موضوع بحثِ این بخش است.

در بخشی از مقاله می‌خوانید:

بنابر شواهد به نظر می‌رسد مجموعه‌ی فضاهای پارسه مکانی برای برگزاری گردهمايی‌های بزرگ بوده است؛ جشن‌هايی در ذيل آنچه آن را «آئين پارسايی» می‌ناميم، که شايد مهم‌ترين آن‌ها نوروز، تيرگان، مهرگان و سده بوده‌اند.

يکی از مهم‌ترين دستاوردهای برگزاری اين جشن‌ها در زمان مقرر، و به‌صورت مکرر، امکان هم‌زمان کردن جوامع دور از هم بوده است. و اين سرآغاز يک تحوّل عظيم فکری در روزگار کهن است. پيش از آن رسم برگزاری آئين‌هايی با اين شمول قومی در ميان اجتماعاتی با اين تنوع، و در اين گستردگی جغرافيايی وجود نداشته است؛ بنابراين گزاف نيست اگر پارسه را اولين «شهر‌ـ‌پايتختِ» انديشه و فرهنگ بناميم.

مکان‌های آئينی در جهان باستان به فراوانی و در هرکجا يافت می‌شوند؛ آنچه در اينجا وجه تمايز است نگاه اين فرهنگ به «ديگری»‌ست، که در تمدن‌های ديگر، بر مبنايی محدود به حدودِ تنگ محلی‌ـ‌قومی‌ـ‌خونی، از «خودی»‌ها جدا می‌شد.
در بيشتر فرهنگ‌ها، مثل يونان، مرزبندی با بيگانگانی، که «باربار» خوانده می‌شدند، از اصول قوام‌بخش قدرت فرهنگ محلی بود. آکروپوليس يا معابد کرت مکان‌هايی ويژه‌ی نيايش ساکنان محلی بودند که درب‌های آن به روی بيگانه بسته نگاه داشته می‌شد. درب آشرام‌های هندوان، يا معابد مصريان باستان هيچ‌گاه به روی بيگانه‌ باز نبود. معابد يهوديان اورشليم حتی به روی غيرکاهنين هم بسته بودند. …

تماشای قسمت دهم (بخش سوم) در یوتیوب: اینجا کلیک کنید.

۲ دیدگاه

  1. سارا نیک بنیاد

    برای بخش سوم لینک موجود مجددا به بخش دوم در سایت هاشور هدایت می شود. لطفا توجه بفرمایید.

    • حرفه: هنرمند

      سلام. بسیار ممنون از دیدگاهتون. ما چک کردیم و مشکلی وجود نداشت لطفا درصورتی که همچنان با مشکل مواجه هستید برای دیدن ویدیوها، با دفتر مجله تماس بگیرید تا راهنماییتون کنیم. موفق باشید.

ارسال دیدگاه

سبد خرید ۰ محصول