مستند «آنسلم کیفر: به خاطر آوردن آینده»

عنوان: آنسلم کیفر: به خاطر آوردن آینده / Anselm Kiefer: Remembering the Future

سازنده: Jack Cocker / جک کاکر

سال ساخت: ۲۰۱۴

این مستند، با حمایتِ دفتر معماری «دیگر» تهیه شده است.

‌

برای تماشای مستند آنسلم کیفر، ابتدا اشتراک بگیرید و سپس روی «مشاهده در هاشور» کلیک کنید. در صورتی که در فرایند خرید اشتراک یا تماشا با مشکلی مواجه شدید، از طریق بخش دیدگاه‌ها در انتهای همین صفحه، با ما در ارتباط باشید.

‌

تریلر مستند آنسلم کیفر: به خاطر آوردن آینده

[aparat id=’iubtirj’ width=’600′ height=’335′ style=’margin: 15px; padding: 7px’]

‌

مستند آنسلم کیفر با نام «به خاطر آوردن آینده»، از نظر منتقدان هنری، یکی از بهترین مستندهای هنری جهان درباره‌ی این هنرمند آلمانی است. جک کاکر، کارگردان این مستند با عنوان Remembering the Future، آن را در سال ۲۰۱۴ ساخت و در آن به زندگی و هنر آنسلم کیفر، هنرمند آلمانی می‌پردازد.

این مستند قسمتی از مجموعه مستند «تصور کردن» (Imagine)، از معروف‌ترین مستندهای تاریخ هنر است که توسط آلن ینتوب گردآوری شده است. در این فیلم ینتوب به استودیوهای انسلم کیفر در فرانسه و آلمان، در حالی که وی در حال آماده‌شدن برای آکادمی رویال است، می‌رود.
‌

‌‌

آنسلم کیفر در حرفه: هنرمند

علاوه بر این مستند بسیار جذاب، در شماره‌های گوناگون حرفه: هنرمند به انسلم کیفر بسیار پرداخته‌ایم. در طی مقالات گوناگون در تلاش بودیم تا هم نگاهی به زندگی شخصی او داشته باشیم و هم تأثیر این زندگی بر آثارش را بررسی کنیم. با پرداختن به تحلیل آثار او در تلاش بوده‌ایم تا درکی جامع از روند کاری او و آثار کیفر برای مخاطبین فراهم کنیم. مجموعه‌ی مطالب مرتبط با آنسلم کیفر در حرفه: هنرمند را در انتهای همین صفحه، در بخش «مقالات مرتبط» و «محصولات مرتبط» بخوانید.
‌

درباره‌ی آنسلم کیفر

آنسلم کیفر را به عنوان هنرمندی در عرصه مولتی مدیا می‌شناسیم. به این معنی که کیفر در حوزه نقاشی، مجسمه‌سازی و چاپ فعالیت می‌کند و آثار فراوانی را در این زمینه‌ها خلق کرده است. البته همه آثار او در نقطه‌ای به اشتراک می‌رسند و آن در سبک کاری اوست. کیفر را می توان نماینده برجسته نئواکسپرسیونیست‌ها دانست.

آنسلم کیفر در هشتم ماه مارس سال ۱۹۴۵، در شهری به نام دونشینگن در کشور آلمان و در خانواده‌ای یهودی به دنیا آمد. شناخت زندگی شخصی او همچون دیگر هنرمندان دیگر بسیار کمک‌ کننده است زیرا او بیشتر آثارش را بر پایه درک و تجربه‌اش از زندگی گرفته و سپس به نمایش گذاشته است. وی ابتدا در سال ۱۹۶۵ تصمیم گرفت تا در رشته حقوق و بعد زبان فرانسه تحصیلاتش را ادامه دهد اما علاقه شدیدی که به نقاشی داشت او را سمت هنر و بعدها عرفان کشاند.
‌

جوانی و کشف نقاشی

کیفر در دهه هفتاد میلادی به سفرهای گوناگونی رفت و به صورت متمرکز مطالعه اش را به تاریخ معاصر آلمان به خصوص رایش سوم و ظهور نازیسم و همین طور اسطوره‌های ملی آلمان اختصاص داد. او توانست حاصل این مطالعاتش را در مجموعه عکسی در سال ۱۹۶۹ به نمایش بگذارد. کیفر این مجموعه عکس ها را در قالب شانزده جلد کتاب عرضه کرد.

پس از این دوره بود که در بین سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۲ نقطه عطفی در زندگی کیفر شکل گرفت. وی در این سال‌ها با جوزف بویز آشنا شد که در واقع معلم و راهنمایش شد. آن‌ها در آکادمی دوسلدورف با یکدیگر آشنا شدند و بویز که خود هنرمندی ویژه و نوآور بود، تأثیرات بسیار عمیقی بر کار آنسلم کیفر گذاشت.

‌

فعالیت‌های هنری آنسلم کیفر

کیفر در دهه هفتاد در نمایشگاه های بین ‌المللی و بینال های گوناگونی شرکت داشت. اما می‌توان گفت فعالیت جدی هنری‌اش از سال ۱۹۸۰ آغاز شد. اولین حضور مهمش در سی و نهمین بینال ونیز به همراه گیورک بازلیتس بود.

بسیاری از منتقدین کارهای این دوره کیفر را بسیار حرفه ای و بین المللی ارزیابی کردند. همین امر باعث شد تا بسیاری از گالری‌دارها در شهر نیویورک علاوه بر ستایش کارهای هنری‌اش، او را به آمریکا دعوت کنند. پس در دهه هشتاد میلادی این مشخصه‌های گوناگون در آثارش بود که او را از دیگر هنرمندان آلمانی متمایز می‌کرد. آثار هنری او و نگاهش نسبت به نقاشی با موضوعاتی به کشورش آلمان درهم تنیده شده است. او این امور را به صورتی بسیار مینیمال و اکسپرسیو به نمایش می‌گذاشت.

حال اگر مجموعه چندین ساله آثار آنسلم کیفر را نگاه کنیم نگاه اسرارآمیز و گاه ناگشودنی‌ او را می‌بینیم. در توصیفی موجز می‌توان گفت که احساس افسردگی و دلتنگی برای چیزی از دست رفته را گویی به نمایش می گذارد. به واقع فهم هریک از آن‌ ها بدون درک آثار گذشته‌اش و همچنین بسیاری از متن‌های ادبی، دینی، اساطیری و عرفانی میسر نیست. به عبارت دیگر، منبع الهام کیفر این موارد هستند.

ویژگی‌های آثار کیفر

نشانه‌های تاریخی: همان‌طور که اشاره شد، کیفر از نمادهای تاریخی آلمان بهره می‌برد. مخصوصاً المان هایی از جنگ جهانی دوم و پس از آن. او در تلاش است تا به ماجراها و شخصیت‌ های تاریخی به چشم دیگری بنگرد.
مواد غیرعادی: کیفر از مواد و مدیوم‌های گوناگون استفاده می‌کند. همچون خاک، فسفر، ورق سرب، چوب، پوسته‌ های کتاب‌های قدیمی و اشیای پیدا شده که اغلب ابعاد جدیدی به آثار او می‌بخشند.
تفکرات فلسفی: کیفر در دوره‌ های گوناگون مطالعات مختلفی در زمینه‌‌هایی چون متون تورات، کابالا، اسطوره‌های مصری و مکزیکی داشته است. او به مسائلی مثل زمان، حافظه، انسانیت و تاریخ بسیار علاقه دارد. همچنین در تلاش است تا این موضوعات را در آثارش نشان دهد.
ابعاد متعدد: در آثار کیفر می‌توانیم ترکیب تصاویر و متون، استفاده از مواد گوناگون را به خوبی مشاهده کنیم. اما همه این موارد در اندازه های بسیار بزرگ و گاه غول آسا سعی دارند تا بر مخاظب تأثیری ویژه بگذارند.

برخی از مهم‌ ترین آثار آنسلم کیفر 

یکی از بحث ‌برانگیزترین آثار او سرزمین بین‌النهرین (۱۹۸۹) نام دارد. او در این اثر که به صورت مجسمه است، از دویست کتاب سربی بسیار سنگین استفاده کرده است. آن‌ها را در قفسه‌ای چیده و سپس در معرض دید عموم قرار داد. تقریباً نیمی از کتاب‌ها حاوی عکس‌ها و مواد گوناگون‌اند. اما اغلب مخاطبان نمی‌توانند صفحات آن‌ها را به طور مستقیم مشاهده کنند. کل اثر به رازهای نیمه ‌پنهان اشاره دارد.

از دیگر آثار او می‌توان به نقاشی‌های قهرمانان معنوی آلمان (۱۹۷۳)؛ مناقشه بر سر شمایل‌شکنی؛ بوته‌زار جاده‌ی براندنبورک؛ چیدمان بیست سال انزوا (۱۹۹۱) اشاره داشت. او در برخی از آثارش به دنبال آن است تا نسیان جمعی را به نمایش بگذارد. یا در برخی دیگر به سراغ اسطوره‌های رمانتیک رفت. او این موضوعات را دست‌مایه‌ی كار خود كرد. این موارد به علتِ سوءاستفاده‌هایی که نازی‌ها (به دلایلِ ناسیونالیستی) از آن‌ها کردند، اعتبار خود را از دست داده بودند. او در تلاش است تا تاریخ را به گونه ای دیگر به مخاطب معرفی کند.

یکی دیگر از آثار مهم کیفر مجموعه ای است با نام والهالا که می توانید در مقاله ای با نام نقدی بر نمایشگاه والهالا نوشته علیرضا رضایی اقدم درباره آن بیشتر بخوانید.

https://www.aparat.com/v/3XGvg

‌‌

دیگر مستندها درباره‌ کیفر

در طول سال های گوناگون کارگردانان مختلفی، مستندهای بسیاری درباره‌ این هنرمند آلمانی ساخته اند. یکی از مهم ترین و در واقع تازه ترین آن ها، مستندی است که ویم وندرس، یکی از معروف ترین کارگردان های سینمای جهان، درباره کیفر ساخته است. نام این مستند «آنسلم» است که ابتدا در جشنواره کن در ماه می سال ۲۰۲۳ به نمایش گذاشته شد. اکران عمومی آن در ماه اکتبر سال جاری خواهد بود. نکته قابل توجه آن که ویم وندرس فیلم را به صورت سه بعدی ساخته است.

نمایشگاه‌های کیفر

آخرین نمایشگاه انسلم کیفر در سال ۲۰۲۳ در انگلیس برگزار شد. آثار این هنرمند در این نمایشگاه از ماه خرداد تا مرداد در گالری «مربع سفید» در لندن به نمایش گذاشته شد. نام این نمایشگاه را کیفر از یکی از رمان های  جیمز، جویس، نویسنده ایرلندی با نام «شب‌زنده‌داری فینگن‌ها» برداشته است. در این گالری می توانیم نقاشی‌ها، مجسمه‌ها و چیدمان‌های جدید این هنرمند را ببینیم.

کیفر اشاره کرده است که ابتدا برای اولین بار از این نویسنده رمان اولیس را خوانده بوده است. و از همان ابتدا دیوانه‌وار کارهای جویس را دوست داشته تا این که این نمایشگاهش را بر اساس کتاب دیگر او برپا می‌ کند. کتاب «شب‌زنده‌داری فینگن‌ها» کتابی است از دایره ها و پژواک ها، کم و بیش آشکار یا مخفی. حرکت رودخانه ای آن در میان چیزها آغاز می شود و در صفحه آخر به خود برمی گردد. به نظر می رسد رمان حاوی همه کلمات، همه افکار، همه تاریخ است. به همین ترتیب، آثاری که کیفر در اینجا مونتاژ می‌کند، با نقوش و موادی که در جاهای دیگر هنر او دیده می‌شود، پر می‌شوند. زمین هایی از قلوه سنگ و سیم، گل آفتابگردان اسکلتی، مارپیچ DNA، مار اوروبوروس که دم خود را می خورد وجود دارد. اینستالیشن هایی از بتن، مس، شیشه و کتاب هایی ناخوانا ساخته شده از سرب، کتیبه های جویس در همه جا. گویی زبان خود تبدیل به یک ماده، یک رسانه مجسمه سازی شده است.
‌

‌