«بیماری‌های همهگیر در متن تخیل هنری» عنوان پرونده‌ای است که حرفه هنرمند در دوران همه‌گیری کرونا برای یافتن ارتباط میان بیماری و تاثیر و تاثر آن در هنر و تاریخ هنر برگزیده است. مقالات این قسمت شامل موارد ذیل است:
«برساختن طاعون» به قلم ارنست بی. گیلمن و ترجمه‌ی مهدی نصراله‌زاده
این مقاله را می‌توان همچون مقدمه‌ای نظری بر مطالب پس از آن تلقی کرد. نویسنده به‌نحوی کمابیش صریح و موجز یکی از روایت‌های ممکن را از نسبت طاعون، یا بیماری‌های همهگیر به‌طور عام، با آفرینش هنری طرح می‌کند. برطبق این تلقیِ «برساختی»، بیماری به‌طور فی‌نفسه، همچون شیء فی‌نفسه، دسترس‌ناپذیر بوده و فهم آن جز از طریق «میانجی»ها ناممکن است. بر این اساس، «طاعون»، به‌طور مشخص، سازه‌ای فرهنگی است. سازه‌ای که به میانجی «تصاویر، روایت‌ها، شعر، گزارش‌های پزشکی و مناقشات الهیاتی» به‌شکل تاریخی برساخته و فهم می‌شود. طاعون به‌عنوان سازه‌ای فرهنگی مقوله‌ای است که برای فهمیده شدن نخست باید به طرق مختلف ساخته، نوشته و ترسیم شده و، هم‌پای آن، قرائت گردد.
«خاستگاه‌های بصری شمایل‌نگاری طاعون» به قلم کریستین اِم. بوکْل
در این مقاله نویسنده در قالب مطالعه یا خوانشی شمایل‌شناختی، خاستگاه‌های بصری شمایل‌نگاریِ طاعون را شناسایی و تشریح کند. برخی از مهم‌ترین طرح‌واره‌های بصری‌ای که در طول تاریخ در نقاشی‌ها و ترسیمات مرتبط با طاعون ظاهر شده‌اند. یا منبع الهام آن نقاشی‌ها و ترسیمات و ارتباط آنها با بیماری‌های همهگیر بوده‌اند، واکاوی می‌شوند. چنان‌که خورند هرگونه مطالعه‌ی شمایل‌شناختی است، در ضمن آن واکاوی، معانی مختلف نقش‌مایه‌ها و طرح‌واره‌ها نیز، در پیوند با پس‌زمینه‌های مختلف آن نقوش، تشریح می‌شوند.
«تابلوی طاعون در اشدود اثر پوسن» به قلم الیزابت هیپ
در دوره‌ای که خوانش پدیده‌های مختلف جهان از جمله طاعون، عمدتاً خوانشی مذهبی بوده‌است. تعجبی ندارد که در فرایند خلق و فهم نقاشانه‌ی طاعون، رویکرد مذهبی یا اسطوره‌ای غالب باشد. طرح‌واره‌ها و موتیف‌های نقاشانه نیز عموماً از روایت‌های مذهبی‌ـ عهدینی و اساطیری‌ـ باستانی آمده باشند. پس از این مطالعه‌ی شمایل‌شناسانه‌ی کلی، در مقاله‌ی «تابلوی طاعون در اشدود اثر پوسن» یکی از معروف‌ترین تابلوهای نقاشیِ مرتبط با طاعون، طاعون در اَشدود اثر نیکولا پوسن پرداخته شده. این تابلو به‌تفصیل از جهات شکلی، محتوایی و نیز تاریخی، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
درواقع، این مقاله مصداق نوعی مطالعه‌ی موردی برای بحث‌هایی است که به‌نحوی موجزتر در مقاله‌ی خاستگاه‌ها طرح شده بود. پس از آن، تابلوهای دوازده‌گانه‌ای که انتخاب شده‌اند. هریک، به‌نحوی انضمامی‌تر، اثر تجربه‌ی طاعون(بیماری‌های همهگیر ) را بر/ در مخیله‌ی هنری، و نحوه‌ی بروز و ظهور آن را در قالب تابلوهای نقاشی‌ای که در دوران اوج تاخت‌وتاز طاعون در ایتالیا ساخته شده‌اند، نشان می‌دهد. این‌چنین، اگر در مقاله‌ی برساختن طاعون گفته می‌شود که چگونه «طاعون» چیزی غیر از آرشیو بازنمایی‌های طاعون در خاطره‌ی فرهنگی و مخیله‌ی هنری نیست. نویسندگان مقالات بعدی، هریک به طریقی، به شکلی تفصیل‌یافته‌تر فرایند بازنمایی (برساختن فرهنگی و آفرینش هنری) نشان می دهند. فرآیند را در قالب کردوکار نقاشی و برخی تابلوها و چاپ‌های نام‌ونشان‌دار شرح می‌دهند.
جهت مطالعه‌ی مقالاتِ این فصل، به بخش «مقالات مرتبط در فصلنامه»، در انتهای این صفحه مراجعه کنید.
