هنر معاصر ایران / Iranian Contemporary Art

درک تاریخی و فهم زمینه‌ها و خاستگاه‌ها را باید از عوامل اصلی شناخت هر پدیده‌ای دانست. به این معنا که بدانیم آنچه امروزه به معنای هنر معاصر ایران می‌شناسیم حاصل تلاش و پویاییِ جریان‌هایی‌ست که سرآغازِ آن به حدود ۱۵۰ سال پیش می‌رسد؛ و شناخت و سنجش و نقد وضعیت اکنونِ هنر بدون نگاه به گذشته و سیر آن در این زمان و مسیر ممکن نمی‌شود. هرچند مقصود ما از نگاه به گذشته به معنای بازسازی رویدادها و وقایع به توالی تاریخی نیست، بلکه با داشتن نگاهی انتقادی در بازخوانی تاریخ معاصرمان، و بازآرایی جریان‌ها در بستری وسیع‌تر، امکان‌هایی را برای سنجش وضعیت حال و شناخت بن‌بست‌ها و انسدادهای تاریخی ایجاد کنیم.

تصویر-جلد-شماره‌-۸۲-مجله-حرفه-هنرمند؛-ویژه‌نامه‌-دهه-۷۰

ویژه‌نامه‌ی دهه‌ی ۷۰: تولد و مرگ یک رؤیای جمعی

masood-saadodin

پوچیسم یا ازخودبیگانگی در کارهای مسعود سعدالدین

Mojtaba Amini, Untitled, From 'Not Everyone Will be Taken Into the Future' series, tar, printi

همه به آینده راه نخواهند برد

Javad Modaresi, A Building at Valiasr Intersection, oil on canvas, 160x180cm, 2023

تهران‌های ما

A-picture-of-the-courtyard-of-the-University-of-Art-s

«هنرِ ما، آدم‌ها را تحقیر می‌کند»؛ گفت‌وگو با همایون عسکری سی‌ریزی و صفا سبطی

A-picture-of-the-courtyard-of-the-University-of-Art-s

هنرمند عاصی (بخش هفتم): گفت‌وگو با همایون عسکری سی‌ریزی و صفا سبطی

Splashing-red-paint-on-the-front-of-her-gallery-in-Tehran

هنرمند عاصی (بخش سوم): گفت‌وگو با نفیسه ذاکری، افسانه پلویی، مجید جلیلی، علی رضوانی و آرمین مختاری

مجسمه‌ی «نه»، ساخته‌ی سجاد امینی، بتون و آرماتور فولاد، ۶۰ در ۴۲ در ۱۳ سانتی‌متر، ۲۰۲۱ م. .jpeg

هنرمند عاصی (بخش دوم): گفت‌وگو با علی گلستانه و جواد مدرسی

هنرمند عاصی؛ درباره‌ی ازهم‌گسیختگیِ نهاد تجسمی؛ آیا هنرمند عاصی آتش زیر خاکستری است که تمام نهاد تجسمی را زیر و رو خواهد کرد؟

هنرمند عاصی و ازهم‌گسیختگیِ نهاد تجسمی

گفت‌وگوی علیرضا رضایی اقدم و ایمان افسریان با محسن گودرزی جامعه‌شناس در دفتر حرفه هنرمند درباره‌ی مفهوم شهروند عاصی

ردیابی شهروند عاصی در جامعه‌ی تجسمی/ گفت‌وگو با محسن گودرزی

هنوز چیزی تمام نشده؛ گفت‌وگو با علی گلستانه و جواد مدرسی

درسگفتار صوتی وحید حکیم: جلوه‌هایی از هنر امروز

در شماره‌ها و مقالات گوناگون همواره تلاش کرده‌ایم به مفهوم هنر معاصر ایران و مصداق‌ها و هنرمندان معاصر بپردازیم. در مقاله‌ای چون «چرا ما نمی‌توانیم هنر معاصر داشته باشیم؟» در شماره‌ی ۶۳، ایمان افسریان تلاش می‌کند وضعیت واقعی هنر معاصر ایران را در تقابل با جریان‌های هنری که از غرب وارد ایران شده‌اند، تشریح کند. اگر موقعیت هنر ایران را در همراهی با جریان‌های جهانی بررسی کنیم، متوجه می‌شویم که هنرمندان ایرانی همواره در مسیر تازه‌ترین‌ها قرار گرفته‌اند. مدرنیسم را پذیرفته و هنر مدرن خلق کرده‌اند، با ورود پست‌مدرنیسم، پست‌مدرن شده‌اند و در عصر فعلی به هنر معاصر گرایش پیدا کرده‌اند.
محمد منصورهاشمی در مقاله‌ی «هویت ایرانی، هویت جهانی» به بررسی جایگاه هنر معاصر ایران در مقیاس جهانی می‌پردازد. برای معرفی این موقعیت، نویسنده دو هنرمند شاخص معاصر ایران را که از نظر شهرت جهانی متفاوت هستند، انتخاب می‌کند. بهمن محصص و حسین زنده‌رودی دو هنرمندی هستند که نویسنده آن‌ها را برگزیده و عملکرد آن‌ها را قیاس می‌کند. چگونه آثار زنده‌رودی همچون امری اگزوتیک توجه جهان غرب را به خود جلب می‌کند و محصص با همه توانایی‌ها در عرصه‌ی جهانی چندان شناخته نمی‌شود؟
و یا در شماره‌ی ۶۷ سعی کردیم مناطق مختلف آگاهی فرهنگی‌‌مان را که به نحوی شایسته در چشم‌انداز هنر معاصرمان مجسم شده‌اند، نشان دهیم. مناطقی که گویی هنرمندان معاصر ایران بیشترین رفت‌وآمد را در آن‌ها داشته‌اند. بهره‌ی بیشتر و بهتری از آن برده‌اند. برخی از این مناطق پیش‌تر شناخته ‌شده‌اند، مانند «سنت»، «سوژه/فرد» و «شهر». و برخی دیگر لایه‌های درونی‌تر هنر ما را شکل می‌دهند. مانند مفهوم «صحنه‌ی نمایش» یا «مجاز جزء به کل». «شاعرانگی» از اساسی‌ترین وضعیت‌های روحی ماست و محرک برخی از موفق‌ترین آثار هنر معاصر ایران بوده است.
کارکرد اصلی تئوری هنر، ممکن ساختن اندیشیدن به هنر است و تاریخ هنر لازمش دارد. برای نوشتن تاریخ، باید زبانی برای حرف زدن درباره‌اش داشت. باوند بهپور در این مقاله ضرورت ثبت تاریخ هنر معاصر ایران را یادآوری می‌کند. زیرا باوند بهپور معتقد است با ثبت تئوری و تاریخ می‌شود کاستی‌ها را دید و در مورد آن سؤال‌های بهتری مطرح کرد. در مقام مقایسه اما هنر معاصر، موزه‌ها و گالری‌های ایرانی در نسبت با دنیا در کجا قرار دارند؟
البته باید در نظر داشت هنر معاصر ایران از سال ۷۷ به بعد و تا زمان حاضر تحولی اساسی را تجربه كرده است‌. نخست افزایش تصاعدی نقش‌آفرینان این عرصه، به این معنی كه از یك‌سو تعداد دانشجویان هنر، مراكز آموزشی، نگارخانه‌ها، مجموعه‌دارها، نشریات و مجله‌های هنری ظرف مدت كوتاهی افزایش یافته است. از سوی دیگر مشاغل تازه‌ای چون نمایشگاه‌گردانی و واسطه‌گری جای خود را در جامعه هنری باز كرده‌اند.

فرم و لیست دیدگاه

ارسال دیدگاه

۲۵ دیدگاه‌

  • mohmmad.sadi

    هنر معاصر و جریان هاش در سطح جهانی به لطف موسسه ها و مراکز هنری معاصری که ایجاد شد شکل و شمایل درستی به خودش گرفت. از اونجایی که هنوز که هنوزه موسسه ی درستی در ایران برای هنر معاصر نداریم فکر نمیکنم خبری از هنر معاصر ایران باشه!!!

    پاسخ
  • ماهچهره

    با گذشت بیش از صد سال از شروع هنر نوگرا و شکل گیری هنر معاصر ایران شاید وقت این باشه که نگاهی تاریخ محور در این مورد داشته باشیم و منتقدان ایرانی کتاب تاریخ هنر معاصر ایران رو هم با رویکردی تاریخی و هم انتقادی تدوین کنند. اما چیزی که در تدوین چنین کتاب‌هایی مهمه اینه که باتوجه به فرهنگ، شرایط اجتماعی و سیاسی ایران به نقد و بررسی و نگارش تاریخ هنر معاصر ایران بپردازند. نه همچون کتاب هایی با عناوینی مثل کتاب هنر ایران باستان و... با نگاه مورخ غربی یا ایدئولوژی غربی چیزی بنویسند تا مبادا در این عرصه هم از دنیای غرب جا بمونند!

    پاسخ
  • محسن

    روند شکل گیری هنر معاصر ایران از نظر نویسندگان حرفه چیه؟ منظورم فقط نگاه تاریخ‌محور نیست. بسیاری بر این باورند که ما در زمینه هنر معاصر پیشتاز بوده ایم و توانسته‌ایم در هنر جهان به جایگاه خوبی برسیم. سند و دلیلِ این عده هم حضور افرادی چون شیرین نشاط در رویدادهای جهانیه. تحلیل شما در ارتباط با پیشینه و روند شکل گیری هنر معاصر ایران چیه؟ آیا حضور افرادی چون شیرین نشاط رو دلیل بر موفقیت هنر معاصر ایران در عرصه جهانیِ هنر می‌دونید یا نه؟

    پاسخ
    • سحر مغانکی

      سلام دوست گرامی! برای آگاهی از دیدگاه نویسندگان ما در ارتباط با هنر معاصر ایران پیشنهاد می‌کنیم مقالاتی که در این صفحه هست رو مطالعه بفرمایید. اما در مورد خانم نشاط شاید بد نباشه مقاله‌ی "چرا شیرین نشاط، نه!" رو بخونید.

      پاسخ
  • آیدا

    کتاب هنر معاصر ایران حمید کشمیرشکن برای انتشارات حرفه هنرمنده؟ شما چه کتاب هنر معاصر ایران رو برای تحقیق معرفی می‌کنید؟

    پاسخ
    • سحر مغانکی

      سلام دوست گرامی. خیر این کتاب متعلق به مجموعه‌ی حرفه: هنرمند نیست. تنها کتابی که در مورد روند شکل گیری هنر معاصر ایران و نقد این بخش از هنر ایران توسط مجموجه‌ی ما منتشر شده، کتاب "در جستجوی زمان نو" است که از بخش فروشگاهِ سایت ما می‌تونید تهیه کنید.

      پاسخ
  • آوا

    نقاشی معاصر ایران به عنوان بخشی از هنر معاصر ایران، مظهر بی هویتی و عدم اصالت هنرمند ایرانی در این صد سال اخیر است. بررسی روند شکل گیری هنر معاصر ایران بدون پرداختن به ریشه های این بی هویتی و عدم پیوند با فرهنگ ایرانی امری بیهوده و عبث است.

    پاسخ
سبد خرید۰ محصول