معرفی مقاله:
بحث این شماره در مورد ژانر طبیعت بیجان است. ژانری که از یک سو از دیرباز محل نمایش قابلیت نقاشی برای فریب چشم به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین سوداهای این هنر بوده است. چنان‌که در حکایت زئوکسیس و انگورها و پرنده‌های فریب‌خورده می‌بینیم. از سوی دیگر هم‌زمان به خاطر این نوع توجه جزءنگرانه به جزیی‌ترین و بی‌اهمیت‌ترین واقعیت‌های زندگی معمولِ روزمره (در مقابل زندگی قهرمانی مردان نامی و حکایات بزرگ تاریخ و مذهب و اساطیر به عنوان اصلی‌ترین موضوعات سنتی نقاشی) مورد نکوهش بوده. طبیعت بیجان نازل‌ترین جایگاه را در سلسله‌مراتب سنتی ژانرها به خود اختصاص داده است.
چنان که نورمن برایسون (Norman Bryson) اشاره می‌کند. همین مسئله، و این تصور که از میان تمامی ژانرهای نقاشی طبیعت‌بیجان از همه کمتر مستعد پذیرفتن ویژگی‌ها و معانی روایی است. منجر به آن شده که این ژانر تا دهه‌های اخیر از همه کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است.
.
بخشی از مقاله:
توضیح بیشتر در مورد مقالاتی که پیش‌رو دارید در یادداشت‌های ابتدای برخی از آنها آمده است. اما به طور خلاصه، دو متن اول مقالاتی هستند که اصلی‌ترین مسائل و خاستگاه‌های تاریخی این ژانر را با زبانی روشن طرح می‌کنند. متن بعدی مقاله‌ای تألیفی است که این زمینه‌های تاریخی و فرهنگی را در چارچوبی مفهومی‌تر بررسی می‌کند. مقاله بارت منحصراً در مورد طبیعت‌بیجان نیست. بلکه کل فضای تصویری هلند قرن هفدهم که یکی از نقاط شکوفایی مهم انواع نقاشی از جمله طبیعت‌بیجان بوده است را مورد توجه قرار می‌دهد. متن کوتاه شیفرر در مورد یک طبیعت‌بیجان از آن دوران را می‌توان به عنوان مکمل آن قرائت کرد.
دو متن شاپیرو و استیون کراوِل نیز با یکدیگر پیوندهایی دارند. هردوی آنها از یک سو به تحلیل مشهور هایدگر از نقاشی ون‌گوگ از یک جفت کفش می‌پردازند. و از سوی دیگر از آن فاصله می‌گیرند و با تکیه بر درک متفاوتی از امکانات مدرن طبیعت‌بیجان به نقد آن می‌پردازند. مقاله کراول را در عین حال می‌توان به عنوان تحلیلی موجز و روشنگر از آثار جورجو موراندی قرائت کرد. اما متن آخر یادداشتی در مورد یک طبیعت‌بیجان ایرانی است. متنی که می‌تواند از نظر تلاقی برخی وجوه فرهنگ بصری «ایرانی» با امکانات سنتی ژانر طبیعت‌بیجان مورد توجه باشد.
.
مطالعه‌ی مقالات این بخش:
«طبیعت بیجان تصاویر ثروت: آینه‌ی جامعه‌ی هلندی» به قلم سیبیل اِبِرت‌شیفِر
«جهان به مثابه‌ی متعلق ادراک» به قلم رولان بارت
«نقاشی طبیعت بیجان؛ اشیاء کوچک، جهان بزرگ» به قلم مجید اخگر
«خاستگاه‌ها و نخستین مراحل طبیعت بیجان» به قلم نوربرت اشنایدر
«زمینه‌های تاریخی و مفهومیِ ژانر طبیعت بیجان» به قلم نوربرت اشنایدر