مقالهی «کویر و فرهنگ کیمیاگری» نوشتهی مسلم خضری است. تاریخ هنر معاصر ایران، تنها تاریخ هنر تهران نیست. این تاریخ، سیر تحول تصویر و تجسم و تخیل در تمامی شهرهای ایران است. در این شماره به هنر شهرهای ایران، با تاکید بر وضعیت هنر دوران جدید، پرداختهایم. میدانستیم که این تاریخ را تهرانیها نمیتوانند برای شهرهای دیگر بنویسند. و اطمینان داشتیم که باید در پی یافتن مولفینی باشیم که شهرشان را بشناسند و از بیرون به آن ننگرند.
مقالهی «کویر و فرهنگ کیمیاگری» از مسلم خضری، نگاه جامعی است به فضای فرهنگی-اجتماعی کرمان که هدف اصلی آن ترسیم تصویری از هنر کرمان (با تأکید بر هنرهای تجسمی) در دوران معاصر است. کرمانیها در شکلگیری انقلاب مشروطه و تحول آگاهی این برهه نقش داشتهاند. و شخصیتهایی مانند میرزا آقاخان کرمانی کیخسرو شاهرخی، همایون صنعتیزاده و … را پرورش دادند که از فعالین فرهنگی_اجتماعی مهم دوران معاصر به شمار میآیند.
این مطلب هنر دوران جدید ایران، در دو رانهی اصلی جریان کمالالملک و جریان نوگرایی در نظر میگیرد. و تأثیر و تآثر این دو تحول بر فضای فرهنگی_هنری کرمان را توصیف میکند. همچنین با اشاراتی به فرش و شال کرمان، یتیمخانه و موزهی صنعتی، جریان مجسمهسازی کرمان، خانه جوانان، هنرستان هنرهای زیبا، هنرستان گیو، کانون هنر، دانشکدههای هنر، گالریها و … شرح مفصلی از فضای فرهنگی هنر کرمان روایت میشود. بنا به گفتهی نویسنده، کرمان بیش از آنکه شهر جریانات هنری و پرورش هنرمندان پیشرو باشد انگار شهر شخصیتهای فرهنگی و عملگراست. شهری که با وجود مرزبندی خاندانهای مختلف و با توجه به بافت متنوع مذهبی، بستر فرهنگی خاصی را ایجاد کرد که میتوانست همهی این نیروها را به تعادل و همبستگی برساند…