۱. دایرة‌المعارف هنر، رویین پاکباز
این کتاب یکی از برجسته‌ترین و تأثیرگذارترین مراجع فارسی در حوزه هنر و اصطلاحات هنری به شمار می‌آید. دایرة‌المعارف هنر با ارائه شرحی گسترده و دقیق از هنرمندان، مکاتب هنری، تکنیک‌ها و مفاهیم کلیدی در حوزه‌های مختلف مانند نقاشی، مجسمه‌سازی، معماری و هنرهای تزئینی، راهنمای بی‌نظیری برای درک عمیق هنر است. این اثر با جامعیت و دقت فوق‌العاده‌اش، به منبعی معتبر و ارزشمند برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به هنر تبدیل شده و همچنان جایگاه خود را به عنوان یکی از کتاب‌های مرجع هنری حفظ کرده است.
رویین پاکباز (متولد ۱۳۲۳) از چهره‌های برجسته و نام‌آور نقد و پژوهش هنر در ایران است. او تحصیلات خود را در زمینه نقاشی و تاریخ هنر در دانشگاه تهران و پاریس به پایان رساند و با ارائه مقالات و کتاب‌های معتبر در این حوزه، نقشی مؤثر در ارتقای دانش هنری ایران ایفا کرده است. پاکباز، علاوه بر پژوهش و نگارش، سال‌ها به تدریس در دانشگاه‌های معتبر مشغول بوده و آثار وی به طور خاص به بررسی و تحلیل هنرهای تجسمی معاصر ایران اختصاص دارد.
۲. فرهنگ اصطلاحات هنری و اعلام هنرمندان (دوسویه)، رویین پاکباز
اثری جامع و بی‌نظیر است که در دو بخش جداگانه تدوین شده و هر بخش به روش دوسویه (A-Z و آ-ی) طراحی شده است. بخش اول به واژه‌ها و اصطلاحات مرتبط با هنرهای بصری و معانی آنها اختصاص دارد و شامل بیش از ۱۰ هزار مدخل انگلیسی، غیرانگلیسی و فارسی در زمینه‌هایی همچون نقاشی، مجسمه‌سازی، عکاسی، رسانه‌های جدید، طراحی گرافیک، طراحی صنعتی و هنرهای تزئینی است.
بخش دوم، مرجعی دقیق برای نام و مشخصات هنرمندان جهان از دوران باستان تا به امروز، همچنین هنرمندان قدیم و معاصر ایرانی به شمار می‌رود، که حدود ۷ هزار مدخل را در بر می‌گیرد. این کتاب منبعی گران‌بها برای هنرجویان، پژوهشگران، و تمام علاقه‌مندان به دنیای هنر است که اطلاعاتی دقیق و کاربردی را به زبانی ساده و دسترس‌پذیر ارائه می‌دهد.
۳. زرافشان، فرهنگ اصطلاحات و ترکیبات خوشنویسی، کتاب‌آرایی و نسخه‌برداری در شعر فارسی، حمیدرضا قلیچ‌خانی
بخشی از مقدمه‌ی این کتاب، به قلم نویسنده:
«شايد شنيده باشيد كه بيشتر فرهنگ‌هاى زبان پارسى در شبه قاره‌ی هندوستان تأليف و تدوين شده است!. تقدير اين فرهنگ هم جنين بود كه اگرچه در تهران آغازش كردم ولى بخش مهمى از آن در زمان اقامتم در دهلى به انجام رسيد.
خوشنويسى، كتاب‌آرايى و نسخه‌بردارى مجموعه‌اى از هنره‌است كه سبب تهيه‌ی هزاران نسخه‌ی خطى و مرقّع شده است؛ مجموعه‌اى از هنرها همجون: ورّاقى، كاغذسازى، كتابت، رنگ‌سازى و رنگ‌آميزى، نقاشى، تزيينات متن و حاشيه، صحّافى و جلدسازى و هنرهاى وابسته به هر يک. گستره‌ی اين هنرها و فنون سبب مى‌شود تا ميان آداب اين هنرها و بسيارى از اصطلاحات دبيرى و ديوانى، ارتباط نزديكى برقرار شود و از اين رو مرزهاى مشترک فراوان داشته باشند.
اصطلاحات و تركيبات اين هنرها همچون بسيارى از ديگر نمودهاى فرهنگى و هنر ايران، بيش از هرجا در ادبيات و به ويژه شعر تجلى يافته و ثبت شده است. درست است كه اصطلاحات تخصصى بسيارى از رشته‌ها مانند: موسيقى، گیاه‌شناسى و نجوم نيز در شعر فارسى ثبت و ضبط شده و امروزه مطالعه‌ی آنها سودمند است؛ ولى هنرهاى كتابت و كتاب‌آرابى و حضورشان در ادبيات فارسى، مهم‌تر و عميق‌تر از ديگر شاخه‌هاست.»
۴. فرهنگ مصور هنرهای تجسمی، پرویز مرزبان
در میان هفت هنر، سه هنر به دلیل حضور و تجسّم بارز خود، به نام هنرهای تجسمی شناخته می‌شوند: معماری، پیکره‌سازی و نقاشی. این سه هنر، به واسطه‌ی ارتباط نزدیکشان با فرم و فضا، واژگان و اصطلاحات مشترکی دارند یا به هم بسیار نزدیک هستند. فرهنگ مصوّر هنرهای تجسّمی با دقتی بی‌نظیر و زبانی شفاف، این اصطلاحات و مفاهیم را به فارسی روان و هنرمندانه ترجمه کرده و هر مدخل را با تصویرهایی گویا همراه ساخته تا درک مطالب برای مخاطب ساده‌تر و عمیق‌تر شود. این کتاب منبعی ارزشمند برای مترجمان آثار هنری و هنرجویان رشته‌های مختلف هنری است و به دلیل تخصص و تسلط نویسندگان آن، به سرعت جایگاه خود را در میان اهل هنر و پژوهشگران به دست آورده است، به‌گونه‌ای که نیازی به معرفی بیشتر آنها نیست.
فرم و لیست دیدگاه
۰ دیدگاه
هنوز دیدگاهی وجود ندارد.