
در بخش «نقدِ نقد» همواره كوشیدهایم موضوعات طرحشده را در پسزمینهای تاریخی بنشانیم و ایدهها، جریانها، و مفاهیم را آنگونه كه در یك بستر تاریخی واقعی «كار میكنند» و معنا میدهند درك كنیم. بحث نقد كه در شمارهی قبل و این شماره به آن میپردازیم نیز مشمول همین چارچوب كلیست. نگاه غیرتاریخی به نقد هنری به ویژه در شرایط حاضر عموماً ما را به یكی از این دو آسیب میكشاند: یا به شیوهای تنگنظرانه و «شهرستانیوار» مدام بر لزوم یادگیری «اصول» و «شیوههای درست» نقد به گونهای انتزاعی تأكید میكنیم، كه در عمل نه تنها ما را به نقد و نقدنویسی (كه همواره در یك بستر واقعی و درگیری با مسائل واقعی آن امكانپذیر است) نمیرساند، بلكه اسباب صغارت همیشگیمان را فراهم میكند؛ و یا باعث میشود كه به شكلی جهانسومی، شادمان از اینكه ما هم هستیم و میتوانیم نقد بنویسیم و از آخرین شیوهها و اصطلاحات روز در این زمینه استفاده كنیم، پا به میدان بگذاریم بدون اینكه درك درستی از میدان بازی و پیشفرضها و پیامدهای فعالیتمان داشته باشیم و شرایط و سازوكارهای عملی نقد به عنوان جزئی از یك «جهان هنرِ» تاریخی خاص را درك كنیم. دیدگاه اول به رغم معایبی كه دارد دستكم متواضعانه تلاش میكند به چیزی كه ندارد دست پیدا كند؛ اما دیدگاه بابروز دوم چیزی جز سوءتفاهم نمیزاید و مصداق بازی بدون توپ و توهّم مضاعف است
مقالات این شماره با همین پسزمینه تاریخی گزینش شدهاند. در بیشتر مقالات ما با دركی زنده از شرایط كنونی نقد و درهمتنیدگی آن با نهادهایی چون موزه و گالری، مسئله قضاوت و امكان یا عدم امكان آن در شرایطِ «پس از پایان هنر»، و البته در صدر همه، درهمتنیدگی آن با شكل خاصی از سرمایهداری جهانیشده ــ آنگونه كه در بازار هنر كنونی تجسم مییابد ــ سروكار داریم. افزون بر آن، مقاله اول تصویری كلی از گونهگونیهای متونی كه میتوان آنها را ذیل عنوان كلی نقد دستهبندی كرد ارائه میدهد و دركی از دامنه عمل، اهداف، و انتظارات هر كدام به ما میبخشد. بحث این شماره با مقالهای كه یكی از چهرههای برجسته نقد و نظریه هنر (تامس كرو) در سال ۱۹۹۳ به مناسبت سیسالگی نشریه تأثیرگذارِ آرتفوروم نوشته است پایان مییابد. این مقاله جدای از آنكه ما را با پسزمینه شكلگیری و فعالیتِ نشریاتی چون آرتفوروم و اكتبر آشنا میكند، در حقیقت از این طریق دركی نزدیك و درونی از شرایط تغییریافته هنر و نقد هنری در طول این سی سال (دههی شصت تا دههی نود میلادی) به ما میبخشد.