کتاب «هنر نوگرای ایران» به قلم توکا ملکی به جریان نوگرایی و مدرنیسم در تاریخ هنر معاصر ایران پرداخته است. این کتاب جریان‌های هنری گوناگون را معرفی می‌کند. این‌كه ما ایرانیان در مستندسازی به ضعفی تاریخی ـ فرهنگی دچاریم، تقریباً یك اصل پذیرفته است. شواهد آن‌هم از این سطح مشهود است. مستندات تاریخی ما درباره رویدادهای مختلف معمولاً در سطح اندك قرار دارند. كلاً خاطره‌نویسی در جامعه ایرانی از رواج چندانی برخوردار نیست. حال تصورش را بكنید این رفتار چنان در فرهنگ ما نهادینه شده كه در كمال تعجب، درباره هنرهای دوره مدرن كه سال‌هاست در كشور ما حضور داشته، نقش‌آفرینی كرده است. حتی در دانشگاه‌ها نیز تدریس شده، كمترین مستندسازی صورت گرفته كه خود یك تناقض در تغییر شیوه‌های گذشته به‌شمار می‌رود.
ریشه‌های نوگرایی در هنر ایران را می توان در برخورد جامعه ایرانی و روشن فکرانش با اندیشه‌های اروپایی و نیز آشنا شدن با تکنیک ها و ابزارهای جدید یافت. سفرهای شاهان قاجار به اروپا و ورود تحصیل‌کردگان فرنگ به کشور، زمینه آشنایی ایرانیان با سبک‌های نوین هنری را فراهم آورد. کتاب هنر نوگرای ایران بر سیر هنرهای تجسمی و گرایش‌های نوین برآمده از آن تمرکز دارد. از این مسیر، سیر تحولات هنرهای ایرانی را به گونه ای که انگار با یک نوجوان به گفتگو نشسته است، برای ما بازگو می‌کند. این مقاله تلاش می‌کند به معرفی و نقدی پیرامون کتاب هنر نوگرای ایران بپردازد. کتابی که از نخستین نمونه‌های تاریخ‌نگاری این حوزه از تاریخ هنر ایران است.