نشریات هنری ایران تندیس

هنر بر مفرش دانشوران / محمدمهدی چیت‌سازها

بخشی از متن:

با آغاز دهه‌ی هفتاد سیاست مدرنیزاسیون تکنوکرات‌های وابسته به دولت هاشمی نوعی حمایت از هنر را در دستور کار داشت. هنری که تابِ مدرنیزاسیون آمرانه را آورده در مسیر اهداف سازندگی قرار داشته باشد و علاوه بر اینکه بتواند آثار میلیتاریزم را از جامعه مرتفع کند در بازار نیز قابل عرضه باشد. شاید در واکنش به این چشم‌انداز بود که در بهار ۱۳۷۰ ویژه‌نامه‌ی گردون به هنر نقاشی پرداخت. این شماره به نظر من از چند جهت اهمیت دارد. شاید برای اولین بار یک شماره‌ی کامل از یک نشریه‌ی غیردولتی به نقاشی و به‌ویژه به نقاشان نسل پیش از انقلاب اختصاص یافت. و این به تعبیری خبر از بازگشت ایشان در سال‌های پیش رو داشت. اما مهم‌تر اینکه نطفه‌ی بسیاری از بحث و جدل‌های نشریه‌های دهه‌ی هشتاد را در اینجا می‌توانیم ببینیم. بحث‌هایی که وقتی هنر ایرانی به بازارهای جهانی راه یافت بسیار گسترده‌تر شد. البته نویسندگان این شماره هنوز به نسل گذشته تعلق داشتند و هنوز هم خبری از بازارهای بین‌المللی نبود. با این حال واکنش برخی از نویسندگان مثل فرج سرکوهی و علی اصغر قره‌باغی به سیاست دولتی جدید زیر پوشش حمله به مدرنیسمی که از منظر ایشان تفنن‌گرا و بی‌خاصیت بود، نمود یافت. این ویژه‌نامه گرچه نوشته‌هایی از همه‌ی نقاشان مطرح را در خود گرد آورده بود اما سنگینی مقاله‌ها با طیف روشنفکرانی بود که هنوز گفتمان متمایل به چپِ سال‌های پیش از انقلاب را زنده نگه داشته بودند.

نخستین نشریه‌‌ی تجسمی که در این سال‌ها منتشر شد طاووس بود. طاووس با چاپی نفیس، دوزبانه و  هدف‌هایی بزرگ منتشر شد. گردانندگان این نشریه به نیت «انتشار نوعی دایرةالمعارف هنری که شامل رشته‌های گوناگون هنر ایران، از نقاشی و معماری و مجسمه‌سازی تا سینما و تئاتر و عکاسی و نیز ارائه‌ی آثاری تحلیلی و تخصصی درباره‌ی هنر گذشته‌ی ایران، باستان‌شناسی و تاریخ» باشد جلو آمدند. اما طاووس دو سال بیشتر دوام نیاورد و از سال ۸۰ دیگر منتشر نشد. طاووس به دلیل همین کوتاهی عمر خود چنان که باید و شاید جایی در میان هنرمندان نیافت. گو اینکه قیمت بالای آن که نتیجه‌ی چاپ نفیس و رنگی آن بود نیز در این واقعه بی‌تأثیر نبود. با این حال از توقف انتشار این نشریه چندان زمانی نگذشته بود که در تابستان و زمستان ۸۱ به ترتیب دو نشریه‌ی حرفه: هنرمند و تندیس روی پیشخوان مجله‌فروشی‌ها رفت و تا امروز که ده سالی از آن می‌گذرد همچنان روی پیشخوان‌ها دیده می‌شوند.

سبد خرید ۰ محصول