هنر معاصر چین

نگاهی به پنج عکاس معاصر چین / محسن بایرام‌نژاد

 

 

معرفی مقاله:

این مقاله به معرفی ۵ عكاس معاصر كشور چین می‌پردازد. نوشته‌های كوتاه برای معرفی عكاسی و عكاسانِ هر اقلیم مشخص بی‌نقص نخواهند بود؛ عكاسی‌ای كه حیطه‌ی وسیع دارد و خیل عكاسانی كه در حوزه‌های اختصاصی تأثیرگذار بوده و هستند، اما و اگر را به هر تلاشی در این باب می‌افزایند. با این‌حال، تلاش بر این بوده كه گونه‌گونی رویكردها در انتخاب این عكاسان لحاظ شود.

.

بخشی از مقاله:

هونگ لِی [به‌گویش محلی: هوئه لِی]

هونگ لِی، متولد سال ۱۹۶۰ میلادی در شهر چانگ‌ژو، از شناخته‌شده‌ترین هنرمندان نهضت عكاسی نوین چین در دهه‌ی ۱۹۹۰ میلادی است. لِی، كه بنا به گفته‌ی خود از نقاشی‌های كلاسیك چین الهام گرفته و آموزش‌های ابتدایی را از این طریق كسب كرده است، پس از تحصیل در رشته‌ی هنرِ دانشگاه نانجین ، برای تحصیلات تكمیلی در رشته‌ی چاپ به آكادمی مركزی هنرهای زیبای چین  قدم گذاشت.

مجموعه‌ی دو عكسی خزان در شهر ممنوعه (۱۹۹۷)  از نخستین (و معروف‌ترین) تجارب لِی در حوزه‌ی عكاسی‌ است؛ عكس‌هایی كه پس از ارائه در نمایشگاه معتبر میان گذشته و آینده: عكاسی و آثار ویدئویی نوین از چین  در سال ۲۰۰۴ (با همكاری مركز بین‌المللی عكاسی، آسیا سوسایتی و موزه‌ی هنر معاصر شیكاگو) به كرات دیده شده‌اند. پرنده‌ای با گردن‌بند مروارید، مرده، در عكس‌هایی با تركیب‌بندی‌های ماهرانه و خوش‌رنگ اما خراشیده‌شده در سطح فیزیكی‌شان، كه وقار و اضطراب را توأمان نمایش می‌دهند؛ به باور سیدنی پوكورنی ، نویسنده و منتقد هنر، پیام عكس‌ها صریح است: «از ننگِ فرهنگ چینِ باستان كاسته نشده و آینده‌ی نامعلوم نیز امیدواركننده نیست.» لِی اما از سخن‌وری درباره‌ی پیام عكس‌ها طفره می‌رود: «در حصار تمدن ۵ هزار ساله، در رؤیای محزونِ فرار از واقعیت هستم. [به‌واسطه‌ی آثارم] اعلام می‌كنم كه از جهانی‌شدن بیم داشته و از آن متنفرم.»

.

لو گوانگ [به‌گویش محلی: لو گوئا]

لو گوانگ، متولد سال ۱۹۶۱ میلادی در یونگ‌كانگ، فتوژورنالیست چینی‌ست كه عكاسی‌اش بر موضوعات اجتماعی، محیطی و اقتصادی متمركز است. برنده‌ی جوایز معتبر از جمله ورلد پرس فتو در سال‌های ۲۰۰۳ (مقام اول در بخش موضوعات معاصر، مجموعه‌عكس) و ۲۰۱۱ (مقام سوم در بخش خبرهای ناگهانی، مجموعه‌عكس)، جایزه‌ی دابلیو. یوجین اسمیت (۲۰۰۹) و جایزه‌ی مؤسسه‌ی نشنال جئوگرافیك (در سال ۲۰۱۰)، عكاسی را از سال ۱۹۸۰ (كه هم‌زمان كارگر كارخانه‌ی ابریشم‌بافی بود) آغاز كرده است. پس از گذراندن دوره‌ی عكاسی در آكادمی هنرهای زیبای دانشگاه سینگوئا ۹ (۱۹۹۳ تا ۱۹۹۵ میلادی) در پكن، به‌عنوان عكاس آزاد پروژه‌های مستندی را با ‌انتخاب خود پی گرفت؛ حفاران معدن طلا و كارگران معادن ذغال‌سنگِ محلی، بیماران سارس۱۰، اعتیاد در منطقه‌ی چین و برمه، روستائیان مبتلا به بیماری ایدز در استان هِنان، تأثیرات محیطی خطوط راه‌آهنِ چینگ‌های ـ تبت و آلودگی‌های صنعتی و بیماری‌های انگلی.

لو گوانگ در مصاحبه‌ای با پایگاه چاینادیالوگ درباره‌ی شیوه‌ی عكاسی‌اش چنین گفته است: «چین مشكلات بسیاری دارد، اما منظورم این نیست كه می‌توانی همه‌ی مشكلاتِ حقیقی را به‌عینه ببینی و عكس‌شان را هم بگیری. عكاسی من عكاسی ساده‌ای نیست؛

.

لو نان

لو نان، متولد سال ۱۹۶۲ میلادی در پکن، از پرآوازه‌ترین عکاسان مستندنگار چین است. عضو سابق آژانس عکس مگنوم به عکاسی‌کردن از «بیگانه‌ها» معروف است ـ آنها که از جامعه کنار گذاشته‌شده و یا در کرانه‌ها به زندگی خود ادامه می‌دهند؛ بیماران روانی، فرقه‌های خاصِ زیرزمینی، جماعت رعیت و زندانیان معتاد. جلب رضایت موضوعِ عكس‌های نان كار راحتی نبوده است؛ او در این‌باره تنها به‌گفتن «به آنها احترام می‌گذاشتم؛ آنها هم مثل ما بودند» اكتفا كرده است.

نان، گریزان از دوربین‌ها و مصاحبه‌های تبلیغاتی،بی‌تمایل به مطرح‌شدن، زندگی خود را وقف مستندنگاری کرده است. سه‌گانه‌ی مطرح لو نان، یعنی مجموعه‌‌عکس‌های مذهب کاتولیک چین، فراموش‌شدگان و ۴ فصلِ تبت، که ۱۵ سال برای تهیه‌ی آنها زمان صرف شده، با نام‌های مستعارِ مختلفی اینجا و آنجا دیده شده‌اند؛ نان حتی برای عضویت رسمی در آژانس عكس مگنوم نیز با نام مستعار (مائو شاهو) درخواست خود را ثبت كرده بود ـ «صرفِ لذت بردن از اثر و عكاسی‌كردن برای من کافی‌ست. عکس‌ها، چه خوب و چه بد، مهم نیست توسط چه کسی گرفته شده‌اند.»

سبد خرید ۰ محصول