بخشی از متن:
این کتاب دربارهی حرفهایی است که آدمها دربارهی تصویرها میزنند. سروکارش در وهلهی اول نه با تصویرها و تابلوهایی مشخص و حرفهایی که آدمها دربارهی آنها میزنند بلکه با نحوهی سخن گفتن ما دربارهی ایدهی تصویرپردازی و همهی مفهومهای مرتبط با آن است: تصورکردن، تخیلکردن، ادراککردن، تشبیهکردن، و تقلیدکردن. پس این کتاب که موضوعش تصاویر است، به غیر از تعدادی نمودار اجمالی دارای نمونههای تصویری چندانی نیست؛ کتابی است دربارهی دیدن که انگار نویسندهای نابینا برای خوانندهای نابینا نگاشته است.
و اگر حاوی بصیرتی دربارهی تابلوهای مادی واقعی هم باشد، از آن نوع بصیرتهایی است که ممکن است به ذهن شنوندهای نابینا خطور کند، شنوندهای مشغول استراق سمعِ گفتوگوی چند نفر بینا که دربارهی تصویرها حرف میزنند. فرضیهی من این است که چنین شنوندهای میتواند در این گفتوگوها الگوهایی ببیند که احتمالاً برای طرفهای بینای درگیر در آن گفتوگوها نامرئی هستند.
این کتاب به تأمل دربارهی جوابهای ممکن به دو سؤالی میپردازد که اغلب در این گفتوگوها مطرح میشود: تصویر چیست؟ تفاوت بین تصویرها و واژهها چیست؟ کتاب حاضر میکوشد جوابهای سنتی این سؤالها را در نسبت با آن علایق بشری درک کند که در وضعیتهایی مشخص آن سؤالها را فوری و فوتی میکنند. چه اهمیتی دارد که تصویر چیست؟ مشخص کردن یا محوکردن تفاوتهای میان تصویرها و واژهها چه پیامدهایی دارد؟ کدام نظامهای قدرت و ملاکهای ارزشگذاری یعنی کدام ایدئولوژیهاـ به جواب این سؤالها شکل میدهند و آنها را نه دغدغههایی تماماً نظری بلکه موضوع اختلافهای جدلی میسازند؟
مقالات این کتاب را «جستارهایی در شمایلشناسی» مینامم تا معنای تحتاللفظیِ این کلمه را تا حدودی بدان برگردانم. این کتاب پژوهشی است دربارهی «لوگوسِ» (کلمات، ایدهها، گفتار، یا «علمِ») «شمایلها» (تصویرها، تابلوها، یا شباهتهای بصری). بدینقرار، کتاب حاضر نوعی «رتوریکِ تصویرها» (یا «معانی و بیانِ تصویرها») است، به معنایی دوگانه: اولاً، پژوهشی است در اینباره که «دربارهی تصویرها چه میتوان گفت» سنت «نوشتن دربارهی هنر» که قدمتش به رسالهی Imagines فیلوستراتوس۱ میرسد و دغدغهی مرکزیاش توصیف و تفسیر هنرهای بصری است؛ و در ثانی، پژوهشی است در اینباره که «تصویرها چه میگویند»ـ به بیان دیگر، در اینباره که تصویرها از قرار معلوم از چه راههایی به زبان خود سخن میگویند، از چه راههایی میتوانند بیننده را متقاعد کنند، قصه گویند یا توصیف کنند. …
۰ دیدگاه
هنوز بررسیای ثبت نشده است.