مقاله «امر والا: منظر بریتانیایی در برابر منظر آلمانی»، ترجمه بخشهایی از کتاب ایدئولوژی و زیباییشناسی است. در این کتاب تری ایگلتون تحلیلی از روند شکلگیری استتیک و نظریه ذوق در قرن هجدم داشته. ایدههایی دربارهی روند شکلگیری نظریههای امر والا در آلمان و بریتانیا مطرح کرده است. نخستین کسی که در باب شکوه، سخن گفت. یک سخنشناس یونانی بود که احتمالا در قرن اول میلادی میزیسته و به لونگینوس معروف است. او شکوه را ارزشمندتر از زیبایی میدانسته است. از قرن هجدهم به بعد با ترجمه این رساله توسط نیکولا بوالا این نظریه به طور جدی توسط اندیشمندان و فیلسوفان آلمانی و بریتانیایی مورد مطالعه قرار گرفت. شفتسبری، کیمز، ادیسون و برک رسالاتی درباره امر والا نوشتند و جهان آلمانی زبان به واسطه این رسالات با امر والا آشنایی بیشتری حاصل کردند.
امر والا در قالب مفهومی متعلق به قلمروهای استتیک، داوری ذوقی، تجربه اعیان طبیعی، سخنوری و فنبلاغت نخست در اندیشه بریتانیایی بسط یافت. سپس به جهان آلمانی معرفی شد. آیا تقدم و تاخر مواجه اندیشمندان بریتانیایی و آلمانی با موضوعات استتیکی در خصوص امر والا، دو جهانبینی متفاوت را نشان میدهد؟ ایگلتون در ایدئولوژی زیباییشناسی مینویسد: تمایزی که واژه استتیک در میانه قرن هجدهم اساسا آن را موًکد میکند نه میان «هنر» و «زندگی» که میان امر عادی و امر غیرمادی است. میان چیزها و اندیشهها، احساسات و ایدهها، آنچه بسته به زندگی ما در مقام موجودات زنده است در مقابل آنچه حیاتی سایهوار در پستوهای پشت ذهن دارد. اگر زیست جهان به نحو عقلانی قابل شکلبندی و صورت دهی نباشد. آنگاه تمام مسائل ایدئولوژیک حیاتی به نوعی برزخ ورای کنترل تسلیم نشدهاند؟ این ها سوالاتی است که سعی شده در این مقاله به آنها پرداخته شود. در این رابطه مقاله «پس نشینی تخیل، بیگانگی جهان» مورد مطالعه قرار دهید.
بخشی از متن:
در نیمهی دوم قرن هفدهم، یعنی پیش از آنکه حوزهی مستقلی از اندیشه تحت عنوان زیباشناسی یا استتیک شکل بگیرد. ادیب و منتقد ادبی برجستهی فرانسوی، نیکولا بوالو ترجمهی فرانسهی رسالهای متعلق به قرن اول میلادی منسوب به لونگینوس را منتشر کرد. او خود مقدمهای مفصل نیز بدان افزود. عنوان رساله Peri hypsus بود. بوالو آن را به رسالهای دربارهی والایی یا در باب شکوه در سخن ترجمه کرده بود. معنایی که در ارتباط با مفهوم امر والا بود. …