فرحناز شریفی

بخشی از متن:

چند سالی هست این عکس را در آرشیو عکس هایم گذاشته ام. هر بار به هر دلیلی سری به آرشیوم میزنم این عکس
توجه ام را به طرز خاصی جلب میکند. شاید به دلیل چهره های زیادی که در عکس دیده میشوند و نوع قرار گرفتن
این آدم ها در کادر که همه گردن کشیده اند تا به مردی که در سمت راست کادر نشسته توجه کنند به آدولف هیتلر.
لبخند ها هم موثرند کنجکاوی برانگیزند. آنها به چه لبخند میزنند آیا آدولف هیتلر ماجرای جالبی را برایشان تعریف
کرده یا این لبخند ها فقط ژستی ست که به پیشنهاد عکاس بر لب نشسته است؟
آدولف هیتلر در پایین سمت راست کادر دستهایش را روی میز بر هم گذاشته و به فردی که رو به رویش ایستاده
نگاه میکند چهل نفر دیگر او را در بر گرفته اند. هیتلر در حلقه مشتاقان غیر از پنج نفر که به عکاس یا جایی در
کنار عکاس نگاه میکنند، ۳۵ نفر دیگر به هیتلر چشم دوخته اند. روی میز دو سینی فلزی هست که یکی شان زیر
کلاه ها تا نیمه پنهان شده به نظر میرسد دقایقی قبل از ثبت این عکس دو نفر روی میز صبحانه خورده باشند.
دو نمکدان یک قاشق و چند چیز کوچک دیگر هم روی میز هست. نشان صلیب شکسته را روی بازوی دو نفر
از ۴۱ نفر حاضر در عکس به وضوح میتوان دید. مردی که در ضلع رو به روی میز نشسته و مردی که سمت
چپ کادر نشسته و آرنجش را روی میز گذاشته است. تنها یک زن در میان این جمعیت دیده میشود. نفر سوم  نشسته
در سمت راست هیتلر زن به پایین نگاه میکند و لباس بدون آستین پوشیده است. میشود حدس زد که عکس در یک
روز گرم ثبت شده است. شاید شاید هم زیر زمین آنقدر گرم است که زن مجبور شده لباسش را سبک کند.
اینجا سال ۱۹۳۰ اینجا زیر زمینی در کافه ای در مونیخ آدولف هیتلر ۴۱ ساله است هنوز ۱۵ سال به خودکشی اش
به همراه اوا در زیرزمین دیگری در برلین باقی مانده است. فقط ۱۵ سال مانده تا ۵۶ سالگی اش.
سال ۱۹۳۰ مهمترین سال برای حزب نازی ست. شاید هیتلر دارد در این مورد حرف میزند امسال حزب ما ۱۰۷
کرسی از ۲۳۰ کرسی مجلس آلمان را ربوده است ما بزرگترین فراکسیون پارلمانی هستیم یاران من
مدل موهای مردان حاضر در عکس بعد ها در ایران هم بسیار رواج پیدا کرد هنوز هم به این مدل مو میگویند آلمانی
به هر رواگر این حال خوشی که در عکس میبینیم صرفا یک ژست نباشد ، قطعا دیالوگ جالبی در جمع رد و بدل
شده است احتمالا او دارد با صدایی آرام صحبت میکند که همه برای شنیدن صدا و دیدن چهره اش گردن کشیده اند.
عربده ها و فریاد ها هنوز در راهند. همه از استعداد او در سخنوری آکاهند آیا هیتلر میداند که سه سال بعد به قدرتمند ترین مرد
آلمان تبدیل میشود
شاید در ۴۱ سالگی دیگر مدت هاست که رویای نقاش شدن را به فراموشی سپرده است و فقط به حزب و نژاد می اندیشد.
عشق روز های جوانی نقاشی شاید اگر دو بار به خاطر بی استعدادی از موسسه هنرهای زیبای وین اخراج نمیشد،
۱۹۰۷ و ۱۹۰۸ حالا با نام یک هنرمند نقاش از او یاد میشد. کسی چه میداند اما در وین به او میگویند آقای
آدولف هیتلر شما در معماری بیشتر استعداد دارید تا در نقاشی. متاسفیم. و آدولف معمار اس اس ها شد.
در این عکس گرچه آدولف هیتلر نیم رخش رو به ماست  که آدم را یاد نیم رخ برتولت برشت میاندازد اما حس
رضایتمندی از چهره اش پیداست. سال ۱۹۳۰ سال مهمی ست. هیتلر آرام است. گویی مطمین است از چیزی
که در سر دارد. چند نفر از این ۴۰ نفری که در این عکس او را در بر گرفته اند، به زودی به دستور وی ،کشته اند یا
کشته شده اند شاید در این لحظه هیتلر در حال حرف زدن از برتری های نژاد آریایی ست شاید دارد قول فتح تمامی
دنیا را به یارانش میدهدبه هر حال این تصویر با نشاط و صمیمی را میتوان بیشتر در محافل خودمانی شکار کرد. در لحظه ای
که گویی همه حالشان خوب است. ۱۵ سال بعد وقتی هیتلر دارد گلوله ا ی را به مغزش شلیک میکند تا به اسارت دشمن گرفتار
نشود،آن هم در زیر زمین دیگری در برلین، این حلقه مشتاقان کجا هستند این لبخندها به کجا پرواز کرده اند
آن پسرکی که پیراهن رنگ روشن پوشیده و در سمت راست کادر ایستاده به نظر کم سال ترین آدم جمع است. ۱۴ یا
شاید ۱۵ ساله. آیا او هم از اس اس هاست؟ یا دوست دارد باشد؟ او تنها کسی ست که لباس فرم یا کت نپوشیده است.
حالا فکر میکنم شاید مهمترین چیزی که مرا مجذوب این عکس میکند، داستان های این عکس است. میشود برای این
عکس۴۰ داستان نوشت درباره ۳۹ مردو یک زن که بر گرد نفر چهل و یکم حلقه زده اند و این عکس احتمالا به
خاطر اوست که عکس مهمی ست. عکسی از یک لحظه از زندگی مردی که تاریخ هرگز نمیتواند او را فراموش کند.
این تصویر آدم را دچار حدس و گمان میکند. “شاید” ها به ذهن هجوم میاورند. با داستان های این عکس میشود با تاریخ
بازی کرد. میتوان داستانی تاریخی- تخیلی نوشت. میتوان اصلا تاریخ را عوض کرد و طور دیگری در ذهن ادامه داد.
میشود به یک آدولف هیتلر نقاش فکر کرد. به راستی اگر هیتلر نقاش بزرگی میشد فاشیست نمیشد؟