درباره‌ی نقاشی تاریخی «بایارینیا مارازُوا»

نقاشان روس

در روزهای دور که حالا دوره‌ای تاریخی و فراموش‌ شده به‌نظر می‌آید، کتابفروشی «ساکو» در خیابان میرزا کوچک‌خان و کتابفروشی «گوتنبرگ» در خیابان منوچهری محل فروش کتاب‌ها و نشریاتی بود که با ظاهری ساده و قیمتی ارزان به زبان انگیسی یا فرانسوی، از انتشارات «پروگرس» یا «میر» شوروی به ایران می‌رسید. علاوه بر آن، در سال‌های نخست انقلاب، نشریات هنری و ادبی تازه‌ای از شوروی به بعضی کتابفروشی‌های روبروی دانشگاه تهران و بساط دستفروش‌ها هم می‌رسید و تشنگی ما را برای دیدن آثار و داشتن کتاب‌هایی از هنر نقاشی و مجسمه‌سازی روسیه و جمهوری‌های شوروی رفع می‌کرد. از آن زمان هنوز کتاب‌های خوبی چون سوریکف، پلاستف، وروبل، گرابار، ساریان و طرح‌های مکزیکی آیزنشتاین را هنوز حفظ کرده‌ام. توجه سایت «حرفه: هنرمند» به هنر روس و مطلب مربوط به نقاشی استپان رازین از سوریکف مرا به یاد ترجمه‌های پراکنده‌ای انداخت که در آن سال‌ها از بعضی از این کتاب‌ها و از جمله بخشی از کتاب سوریکف انجام داده بودم‌ و اینک با ویراستاری مختصری در اختیار می‌گذارم.