عکس، شاهد زمان هادی شفائیه

عکس، شاهد زمان / هادی شفائیه

بخشی از متن:

در حقیقت، عکس اطلاعیه و یا گواهی عینی است از لحظه‌یی که گذشته یعنی از یک لحظه پیش تا لحظات بسیار دور. این نوع جدید تصویر، در میان اسناد و مدارکی که از قرن‌ها و اعصار، خواسته یا ناخواسته، برای ما باقی مانده، انقلابی ایجاد کرده است و ما، برای کوشش در راه بهتر شناختن زمان‌های گذشته، آنرا بررسی میکنیم.

با وجود عوامل مخرب زمان و انسان، که اکثر آثار را از بین برده است، مدارک عینی بسیاری از زمان قدیمی‌ترین نقاشی‌ها بر دیوارهای غارها، با حفظ فرم‌های اصلی، تا به امروز باقی مانده است، در حالیکه روایات و رسوم و عقاید و عادات آبا و اجدادی ضمن طی مراتب «دهان ـ گوش ـ دهان…» دچار چنان تغییراتی شده که تنها پس از بحث‌ها و کنترل‌ها و کاوش‌های زیاد میتوانند مورد اعتماد باشند.

امروزه، عکس، زندگی انسان را فرا گرفته و یکی از عناصر متداول ارتباطی شده است؛ تا حدی که دیگر کسی را در مورد ارزش آن شکی نمانده. اکنون، شناختن و بازیافتن عناصری که تعیین‌شان به سهولت ممکن است در روی تصاویر عکاسی برای هر تماشاگر عادی شده چنانکه او اطلاعات محتوی در تصویر را حتی بدون کمترین جر و بحث در مورد اصالت آنها، می‌پذیرد.

به موجب عقیده‌یی که عموماً اظهار میشود، عکس خصوصیت یا کاراکتری کاملاً جدید عرضه میدارد که عبارتست از «قدرت اقناع و یا اعتبار».

این خصوصیت حاصل تسخیر و تصرف بیطرفانه و مستقیم حقیقت و واقعیتی است که مداخله‌ی انسان در آن ناچیز میتواند باشد. همه‌چیز، هم‌چنانکه هست، بدون هیچگونه دگرگونی، بر روی فیلم منعکس میشود. به کار گرفتن عناصر فنی، که به رپرودوکسیون ناقص حقیقت رهنمون میشود و وجود عکاس که گرفتن عکسی را انتخاب کرده است در اینجا به حساب نمی‌آید.

عکاس همواره همراه دوربین خویش گردش میکند و از صحنه‌هایی که در برابر دیدگانش قرار می‌یابد و برحسب محتوای خود به نظر او جالب میآید عکس میگیرد و بدین ترتیب به عنوان شرکت‌کننده یا گواهی در زمان خویش ـ بدون اینکه همیشه کاملاً آگاه باشدـ ارزش خاصی بدانها می‌بخشد. او پیش از هر چیز در جستجوی تثبیت یک لحظه است و از آنچه میخواهد انجام دهد به خوبی مطلع است و دلایل کار خود را میداند. عکاس آماتور تصاویر را بیشتر برای آلبوم خانوادگی، که معمولاً مهمانها با تماشای آن خود را سرگرم میدارند، انتخاب میکند: زندگی بچه‌ها، خاطره‌ی مهمانی‌ها، تعطیلات و مسافرت‌ها با دقت و اهتمام ثبت میشود. عکاس حرفه‌یی نیز به نوبه‌ی خود میل دارد آثاری از صحنه‌یی را که دارای اهمیت عمومی‌تر است و خاطره‌ی آن محو و ناپدید خواهد شد با خود بیاورد. عکاس بزرگ امریکایی ادوارد وستون، که با تصاویر و نوشته‌هایش راههای جدیدی در این هنر گشوده است میگوید: «عکس وسیله‌ی ثبت لحظه‌هاست، لحظه‌ی مهم، لحظه‌ی منحصر به فرد میان همه‌ی لحظات که در آن موضوع شما کاملاً الهام شده است، لحظه‌ی کمال که یکبار میآید و دیگر تکرار نمیشود.» وستون بر روی زمان، که عنصر اصلی و قابل توجه تصویر است، تأکید میکند. مکان دوباره میتواند بررسی شود و چون عوامل مهم دیگر به دفعات از نظر بگذرد، اما لحظه دوباره به دست نمیآید. …

۰ دیدگاه

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

ارسال دیدگاه

سبد خرید ۰ محصول