چشم‌انداز به مثابه‌ی عکس / استل جوسیم، الیزابت لیند کویست کوک / فرشید آذرنگ

بخشی از متن:

سر کنت کلارک در پی اظهارات آغازین‌اش در کتاب «چشم‌انداز در عرصه‌ی هنر» خاطرنشان کرد که بشر با دنیایی غیرانسانی از درختان گلها مراتع رودخانه‌ها تپه‌ها و ابرها احاطه شده است همگی اینها ایده طبیعت را شکل می‌دهند. او ادامه داد که هر آنچه طبیعت نامیده می‌شود یک مفهوم انسانی است نه یک واقعیت کاملاً مستقل. البته کلارک در مورد واقعیت دنیای پدیدارشناختی بحث نمی‌کرد او صرفاً اذعان می‌کرد که طبیعت نوعی شیءانگاری reification است که نگرش‌ها و تعاریف مختلف را تجسم می‌بخشد.

دست‌کم دو شکل گفتمانی عمده در مورد دنیای طبیعی وجود دارد یکی Nature که بیانگر نیرویی ازلی و قدرتی آفرینشگر و زاینده است یعنی خدا به منزله‌ی جنبنده و جنباننده‌ی نخستین و آن دیگر nature که به گلها صخره‌ها باتلاق‌ها، آبشارها و کوهها و بارانهای سیل‌آسا اشاره دارد. یعنی تمام پدیده‌های خاص و معین شامل گیاهان و جانداران جهان. هریک از این مفاهیم با دیگر فلسفه‌های بنیادین که بر روی هم ایده‌ئولوژی‌های حاکم بر یک دوره را شکل می‌دهند در ارتباط است این ایده‌ئولوژیها برای تأیید و اثبات رقابت می‌کنند.

خاستگاه متن حاضر گفتگوهای چندین‌ساله بین دو تاریخ‌نگار عکاسی است.

ما به تغییرات چشمگیری که در رویکرد عکاسان آمریکایی به هر دو مفهوم Nature و nature وجود داشت.علاقه‌مند شدیم به ویژه آنکه همین رویکردها بر تولید عکسهای چشم‌انداز تأثیر می‌گذارد. مرکز توجه ما ایده‌ئولوژیهایی بود که به طور ضمنی یا آشکار، پیامدهای سیاسی، اخلاقی و زیبایی‌شناختی این نوع از عکاسی را شکل می‌دهند. هدف ما نه ارائه گاهشمار است، نه تعیین حد و مرز مفهوم «چشم‌انداز»، نه بحث در مورد عکاسان برجسته چشم‌انداز، نه یک متن تاریخی، و نه یک نگرش زندگی‌نامه‌ای.

در نقد جدید، چشم‌انداز تبدیل به شعار روز شده است. در واقع باید بگوئیم که کاربرد این واژه در کار ما، شاید تا حدی شخصی و نامتعارف جلوه کند در درجه اول این واژه در نظر ما نوعی موجزنویسی است. چشم‌انداز همچون Nature  nature اصطلاحی چندبعدی است. با این حال بعنوان اصطلاحی که کاربرد عمومی دارد و به‌طور گسترده امروزه مفهوم دنیای طبیعی پدیده‌های غیرانسانی  گرچه نه کاملاً تهی از انسان را منتقل می‌کند، احساس کردیم که این واژه مزیت بزرگی را داراست.

چشم‌انداز به هیچ وجه مترادف با طبیعت نیست البته طبیعت را دربر می‌‌گیرد و دامنه‌ی گسترده‌ای از توصیف و تعریف را در اختیار می‌گذارد. عکسهای چشم‌انداز شامل استریوگرافها کارت‌پستالها تقویم‌ها و تمامی قالبهایی است که از طبیعت، به تنهایی یا در ترکیب با مصنوعات انسانی و حضور انسان، همچون پایه‌ای برای تصویرسازی استفاده می‌کنند.

چشم‌انداز یک مفهوم است. همانند طبیعت آنچه ما چشم‌انداز می‌نامیم توسط دید و بینش ما تعیین و تعریف و توسط اذهان ما تفسیر می‌شود. چشم‌انداز هم منظره و هم محیط ما را دربر می‌گیرد ولی معادل هیچکدام از آنها نیست. بنا به قول مینیگ D.W. Meinig محیط ما را به منزله موجودات تغذیه و تأیید می‌کند چشم‌انداز ما را به منزله‌ی فرهنگ‌ها نمایش می‌دهد باور ما این است که چشم‌انداز در مقام دنیای پدیدارشناختی وجود ندارد چشم‌انداز تنها می‌تواند نمادین باشد.

.