مقاله «نگاهی به معنا و مفهوم قاب»، در رابطه با ارزشمندی نقش قابساز در آغاز تاریخ نقاشی و سرگذشت آن است. قاب چیست؟ آدمی اغلب اوقات توانایی دیدن آنچه فرارویش حضور دارد را ندارد. مگر اینکه آن چیز در قاب قرار گرفته باشد. انسان موجودی قابساز است که هم قابهای ذهنی و مفهومی و هم قابهای عینی و مادی میسازد. از قابهای مفهومی میتوان به اسطورهها، فلسفه، علم و ایدئولوژیها اشاره کرد. قابهای مادی شامل قاب نقاشی، معماری، رسانهها و گونههای متنوع تکنولوژیهاست. آیا قابها مفاهیمی انتزاعی هستند که معانی اجتماعی را سامان میدهند؟
کانت هدف استفاده از قاب تابلوها، پوشش مجسمهها، ستونهای بیشمار کاخها و اشیاء تزئینی دیگر را جلب رضایت و خشنودی مخاطب و به نوعی حضورشان را کاذب میداند. مفهوم قاب در تمام ساحت انسانی حضور دارد و اگر چه امری همه جا حاضر است، لزوما در همه جا مشاهدهپذیر و مرئی نیست؛ هم عینی و هم ذهنی است. قاب خنثی و بیکار نیست و نقش مهمی در تعیین موضوع، نحوه و محدودههای شناخت انسان ایفا میکند و در ساحت زیباییشناسی نیز کارکردهای گوناگونی دارد. مفهوم درون و بیرون محصول قاب و قاببندی هستند که کارکرد هویت بخشی دارند. به بیان دیگر، هر قاعدهای بر مبنای استثنائی شکل میگیرد که بیرون از قاب حضور دارد و امر درونی برای بقای خود نیازمند امر بیرونی است و از این رو همواره درون و بیرون از قاب در حال گفتوگو یا سایش با یکدیگرند. از جانبی دیگر، قابها در گذر زمان و به سبب رخدادهای تاریخی تغییر میکنند و آنها را از نو قاببندی میکنند. در باب این موضوع میتوانید نگاهی به مقاله «قابها و آیینهها» داشته باشید.
بخشی از متن:
آدمی اغلب اوقات توانایی دیدن آنچه فرارویش حضور دارد را ندارد. مگر اینکه آن چیز در قاب قرار گرفته باشد. به بیان دیگر، بشر توانایی شناخت جهان را بهطور کامل و بیواسطه ندارد. همهی ما ناخودآگاه هنگام مواجهه با پدیدهها قابهایی گرداگرد آنها قرار میدهیم تا بتوانیم به آنها معنا بدهیم. از این رو، انسان موجودی قابساز است که هم قابهای ذهنی و مفهومی و هم قابهای عینی و مادّی میسازد. از قابهای مفهومی میتوان به اسطورهها، فلسفه، علم و ایدئولوژیها اشاره کرد. قابهای مادّی شامل قاب نقاشی، معماری، رسانهها و گونههای متنوع تکنولوژیهاست. …