معرفی مقاله:
متن پيشِ رو به هدف برشمردن برخی از مسائل طراحی گرافیک تابلوهای مغازههای شهر تهران تهيه شده است و نگاه آن تنها به كاستیهای زيبايیشناسانهی اين رسانهها نيست. تابلوهای مغازههای ما غالباً زيبا نيستند اما مواردی هم میتوان در خيلي تابلوها ديد كه به لحاظ طراحی گرافيك و مسائل زيبايیشناسانه جذاب و موفق باشند.
در اين متن آسيبهای موجود در تابلوهای مغازهها با عنوانهای آلودگی بصری، ضرورت تدوين و اجرای قوانين مربوط به زيباسازی تابلوهای مغازهها، مسئلهی خوانايی، بزرگتر لزوماً بهتر نيست و هماهنگی تابلوی مغازه با معماری بنا مورد توجه قرار گرفته و در غالب موارد كه لازم ديده شده با بهرهگيری از نرمافزار فتوشاپ تصاوير و تابلوها تغييراتی كردهاند؛ آن هم به اين هدف كه منظور بهتر رسانده شود.
تصاوير و توضيحات آمده در اين شش بخش به اجمال بر مواردی از آسيبهای اصلی در ساخت و طراحی تابلوهای مغازههای تهران (و از آن رهگذر ايران) انگشت گذاشتهاند. ضروری است سازمان زيباسازی شهر تهران در رأس متوليان اين موضوع با عزمی راسخ به آنها دلسوزانه توجه نمايد؛ از جملهی موارد میتوان به اينها اشاره كرد:
- در شهر بناهايی وجود دارد كه ارزش تاريخي و فرهنگی ويژهای دارند و يا طراحان معمار آنها كوشيدهاند كه نمای بنايی كه میسازند چشمنواز باشد، چه بسيار نمونههای معماری وجود دارد كه با تابلوهای اماکن تجاري و دولتي زيبايیشان در خطر قرار گرفته است.
- بخشی از آسيبهای تابلوهای شهر تهران، ناشی از مديريت است. مديريت هوشمند تنها اين نيست كه نمونههای خوب جاهای ديگر را در ايران اجرا كند بلكه لازم است روشهای مناسب اين محيط پس از مطالعهی دستاوردهای ديگران تأليف و نه تقليد شود.
- تهران به دو عامل آرامش و نظم نياز قطعی دارد. مغازهداران و طراحان و همچنين مديران زيباسازی شهر تهران لازم است به اين دو توجه خاص داشته باشند.
- استفاده از مواد نامناسب چه به لحاظ زيبايی و كاربرد و چه به لحاظ زيستمحيطی، باورهای اشتباه مغازهدارها، عدم وجود شناخت و تخصص كافی طراحان تابلوهای مغازهها از اصول زيبايیشناسی، لزوم تدوين راهكارهای قانونی كه با نظريات هوشمندانهی كارشناسی به اجرا درآيند، لزوم توجه به مسئلهی هويت شهری و هويتسازی برای محلات شهر در تابلوی مغازهها و توجه به اين نكتهی مهم زيبايیشناسانه در تركيب بصری شهر تهران كه در اوضاع فعلی پيرايش، حياتیتر از آرايش است.
در خاتمهی اين مقدمه اشاره به سه نكته كلی به نظر مفيد میرسد :يكی اينكه بعضی از تصاوير عامدانه از كشور تركيه انتخاب شدهاند. دوم اينكه ديده میشود بخشهايی از تابلوهای مغازههای بازار سنتی تهران به خاطر توجهِ بجای سازمان زيباسازی و برخی تك تابلوهای مربوط به برندهای مشهور و يا مغازههايی كه صاحبانشان حساسيت مسئولانهتری به امر طراحی داشتهاند؛ موفق شدهاند به نوبهی خود شهر تهران را زيباتر كنند. در اين متن سعی شده به اقتضای موضوع گاه به اين نمونهها اشاره شود. سوم اينکه واضح است آسيبهاي موجود در تابلوهای شهر ما بسيار بيشتر از آنچه در اين متن آمده هستند و ميشد تصاوير بيشتری را مورد اديت قرار داد. لذا با توجه به محدوديت صفحات چاپی به همين مختصر اکتفا شد.