مدخل نور در عکاسی / حرفه: هنرمند شماره 69 / پاییز 1397

نور در عکاسی

سخن گفتن از نور و نسبت آن با عکاسی بحثی است پیرامون بود و نبود تصویر. امری است مهم و لازم و درک آن به تمامی، ناممکن. پرسش از نور پرسش از بود و نمود چیزها در برابر چشم و شکل‌گیری آن در ذهن است. ساخت دستگاه اتاق تاریک و سازوکار آن از گام‌های اولیه است برای یافتن پاسخ به این پرسش‌ حیاتی. در این شماره این ابزار دیدن یعنی دوربین را به سمت مفهوم نور و تشعشات‌اش گرفتیم تا اندکی آن را درک کنیم. برای فهم آن تا جای ممکن از خود تصاویر مدد گرفتیم یعنی در اکثر نوشته‌ها کوشیدیم تا با خود عکس و رسانه‌ی عکاسی گامی به سوی نور برداریم تا این بحث مهم از چارچوب هنر و به طور مشخص عکاسی خارج نشود چراکه این مبحث به راحتی و به درستی می‌تواند ما را به مباحث فلسفی و وجودی بکشاند که خواست و نیت ما در این مجله نیست. در این باب ما هنرمند مرجع، اوتا بارت را انتخاب کردیم و سعی کردیم از خلال کارهای او و ذهنیات‌اش هم رسانه‌ی عکاسی و کارکرد دوربین را بهتر بفهمیم، هم ببینیم جه طور این دستگاه می‌تواند به دریافت ما در شکل‌گیری تصویر کمک کند.

باید دوباره تأکید کنیم که ما تصاویر را مد نظر قرار دادیم یعنی این عکس‌ها بودند که تا اندازه‌ای به مفهوم نور، نور تاباندند. سعی کردیم تا اندازه‌ای آن را در عکاسی خودمان هم جست‌و‌جو کنیم. مفهوم نور انگار چندان تبلور مشخصی در سنت عکاسی ما پیدا نکرده است. هر چند تازه تازه گویی پرتوهای نور چشم عکاسان‌مان را خیره کرده است. سوسوی نور این‌جا و آن‌جا درعکس‌هایمان به چشم می‌آید. آیا نور و تابش آن برای‌مان تأمل‌برانگیز شده است؟ آیا ما اساساً نور را با اتکا به سنت فرهنگی‌مان به گونه‌ای دیگر درک و فهم می‌کنیم؟

دریافت مفهوم نور همچون خیره‌شدن به خورشید است در کودکی؛ آزمایشی نافرجام، هم‌زمان کیف‌آور و دردناک که باز هم تکرارش می‌کنیم.
مقالاتی که در این بخش خواهید خواند:
اوتا بارت و رسانه‌ی ادراک / پامِلا م. لی / پیمان چهرازی
«عکس‌ها همگی از خورشیدند»/ نسرین طالبی‌سروری
نقطه‌ی سیاه / مهران مهاجر
بقای نور / غزاله رضایی
سبد خرید ۰ محصول