
بخشی از متن:
تا پیش از قرن نوزدهم گرافیک محیطی به معنای امروزی آن مطرح نبود؛ علائم به شكل الحاقاتی بر بدنهی اصلی ساختمانها نصب میشدند؛ نقشه به معنای تصویری بر روی یك برگ كاغذ بود؛ و تابلوهای بنر فقط در قالب اعلانات وجود داشتند.
دنیای مدرن امروز با حمل و نقل پرسرعت، مباحث مربوط به تبعات جهانی شدن، پیشرفتهای تكنولوژی و فعالیتهای اجتماعی گسترده لزوم توجه به علائم راهنما و گرافیكِ هویتی را آشكارتر ساخته است.
در ابتدا به دلایلی چند اشاره میكنیم كه لزوم توجه به گرافیك محیطی و به ویژه علائم راهنما را روشن می كنند:
- آغاز معماری مدرن
تا پیش از قرن بیستم شعار اصلی طراحان ساختمانی این بود كه “شیوهی طراحی یك بنا تابع عملكرد آن است”. بدین ترتیب در طراحی ساختمانها قواعدی به كار بسته می شد كه بیننده از طریق آنها به كاربرد ساختمان پی می برد. به عنوان مثال شكل ظاهری كلیسا به گونهای بود كه افراد با دیدنش پی به ماهیت آن میبردند. این قراردادها كه طی قرنها در حافظهی جمعی مردم جا گرفته بود، كم كم در زیر بار سنگین تكنولوژی مدرن سر خم كردند و عاقبت با پیدایش معماری مدرن درهم شكستند. با شكسته شدن حافظهی جمعی و جدا شدن ساختمان ها از قراردادهایی كه مردم پیشتر می شناختند، خیلی زود نیاز به علائم راهنما همچون نشانه ها و نقشه ها بهوجود آمد.
دنیای پیچیده و نیاز به طبقهبندی
در دنیای امروز سرعت زندگی و پیچیدگیهای آن افزایش یافته؛ در نتیجه لازم است شهرها به مناطق ویژه تقسیمبندی شوند. با پیدایش كلانشهرها، جایی كه خواربار فروشیهای دیروز به سوپرماركتهای بزرگ، بیمارستانها به مراكز خدمات درمانی و استادیومها به مجموعههای ورزشی پهناور تبدیل شده اند، علائم راهنما نقش ویژه ای بر عهده دارند.
- تغییر در كاربرد
در گذشته ساختمانها در طول عمرشان كمتر تغییر كاربری می دادند، اما امروز این اتفاقی معمول است. برخی ساختمان های اصلی در شهرها ممكن است در طول ۱۰ سال به چند ارگان مختلف واگذار شوند؛ ساختمان هایی مانند بانكها و استادیومها ممكن است چندین بار تغییر نام بدهند. به عنوان مثال رستورانهای مك دونالد در ابتدا به واسطه شكل منحصر به فرد ساختمان آن شناخته می شد، اما امروزه كیوسك های فروش محصولات مك دونالد در همه جا هستند؛ از گوشهی اماکن تاریخی گرفته تا جایگاه پمپ بنزین و حتی سوپرماركت ها.
- توجه به نیازهای معلولین، سالمندان و افراد كمتوان
تا چندی پیش نیازهای افراد معلول و كم توان در طراحی گرافیكی شهرها جایی نداشت، اما امروز با توجه به حقوق برابر این شهروندان برآورده کردن نیازهای آنها ضروری می نماید. اقداماتی از قبیل افزایش روشنایی اماکن خاص برای تسهیل بینایی، تعبیه كفپوشهای برجسته برای مسیریابی، و یا نقشههای برجسته برای استفاده نابینایان از این دست هستند…