نشانه-و-دال-ساخت-هویت-بصری-صفحه‌بندی-و-گرافیک

تایپوگرافی؛ دامنه و محدوده / مریم کهوند

بخشی از متن:

تایپوگرافی از واژه‌ی یونانی typos به معنای شکل و grapho به معنای ‌اثر گذاشتن مشتق شده است. در مقابل واژه‌ تایپوگرافی در ویکی پدیا می‌خوانیم: « هنر و فن سازمان دادن، طراحی کردن، اصلاح و جرح و تعدیل حروف و مفردات آن. مفردات حروف با استفاده از روش‌های گوناگون تصویرسازی بازنمایی می‌شوند، آرایش و چیدمان حروف نیز عبارت است از انتخاب قلم، اندازه حروف، طول سطر، فاصله سطر، تنظیم فاصله‌ی بین حروف و تنظیم فاصله بین جفت های حروف.»

در روزگار معاصر، حوزه‌ی کاربرد، آموزش و مطالعات تایپوگرافی بسیار وسیع است،  چنان که  ‌می شود گفت: همه‌ی بخش‌های طراحی از حروفچینی و طراحی حروف، دست نوشته‌ها و خوشنویسی، دیوار نوشته‌ها و حروف نوشتاری کتیبه‌ها و نقوش برجسته‌ی معماری، طراحی پوستر و طراحی‌های بزرگ مانند تابلوها و بیلبوردها، تبلیغات، ارتباطات تجاری، نشانه نوشته‌ها و علائم بین‌المللی، نقوش روی پوشاک، علامت‌های روی نقشه‌ها، صفحه راهنمای وسایل نقلیه، تایپوگرافی متحرک، نوشته‌های روی لوازم خانگی، خودکارها و ساعت‌های مچی تا مؤلفه‌های شعر روزگارمدرن نمونه هایی از تایپوگرافی هستند.

تایپوگرافی به واسطه‌ی درست نویسی، زبانشناسی، ساختار، تکرار و تنوع واژه‌ها، تحولات ریخت شناسی و ساختار آوایی واژه‌ها و قواعد دستوری شکل گرفته است.  ‌«اگرچه الفبا صدا را بازنمایی می‌کند، اما بدون نشانه‌های سکوت و فواصل کارآیی ندارد. تایپوگرافی بُعدِ خاموش الفبا و حوزه‌ای است که عادات و تکنیک‌هایی مثل فاصله‌گذاری و نقطه‌گذاری راکه دیده می‌شوند، اما شنیده نمی‌شوند را به کار می‌گیرد.»(۶۷ ,۲۰۰۴ ,Lupton) تایپوگرافی قادر است  ساختار و هویت یک صفحه‌ی کاغذ، محصول یا صفحه‌ی نمایش را نمایان کند.

بیش از دو دهه است که تایپوگرافی صرفاً به طراحی حروف برای یک تایپ‌فیس و یا سر وسامان دادن به یک متن تایپ شده محدود نمی‌شود. تا قبل از رواج تکنولوژی دیجیتال، تفکیک آثاری که بر اساس حروف طراحی شده بودند، از سایر آثار طراحی‌گرافیک آسان‌تر بود. امکانات نامحدود و آزادی عمل طراحان در دهه‌های اخیر در استفاده از تکنیک‌های گوناگون دیجیتال، مرزقاطع میان طراحی‌های تایپوگرافی و غیرتایپوگرافی را ازمیان برده است. تایپوگرافی اکنون کاربردهای وسیع‌تری دارد. با نمایان شدن حروف روی صفحات وب، نمایشگرها و گوشی‌های تلفن همراه، بازی‌های دستی و ویدئویی و غیره، باید گفت نوشتار همه جا هست. کاربران و مخاطبان نامحدود تایپوگرافی به روش‌های گوناگون با کاربردهای تایپ از اطلاع رسانی ساده تا پیام‌های تعاملی و مخاطب محور، دست و پنجه نرم می‌کنند.

 اگر چه مراحل طراحی و تولید تایپ معمولاً در فضای آتلیه‌ها و استودیو‌ها طی می‌شود، اما جریانی زنده و پویا و متأثر از بخش‌های مختلف فرهنگ است و ابعاد گوناگونی از زندگی گذشته و حال در آن هویداست. واژه‌ی تایپوگرافی در نگاه اول، ابعاد هنری و فنی طراحی را یادآوری می‌کند. ابعاد فنی تایپوگرافی با تکیه بر قراردادهای زبانی، حروف را به هم مربوط و در کنار هم می‌نشاند و فضای متعادلی را برای دیدن و خواندن حروف پدید می‌آورد. شیوه‌های گوناگون طراحی حروف، علاوه بر تنوع بخشیدن به شکل بصری نوشتار، کیفیتی هنری به آن می‌بخشد. توجه به زیبایی فرم حروف در فرهنگ‌ها و زبان‌های مختلف همواره وجود داشته و رو به افزایش است. خلق فرم‌های نوشتاری گوناگون، هم زمان درجات متفاوتی از خوانایی را تأمین و ابعاد گوناگونی از اَشکال فرهنگی را منعکس می‌کند. طراحی‌های متنوع حروف، گاه نمایان گر تحولات اجتماعی، سبک زندگی، تمایلات روزمره و گاه،  بازنمایاننده‌ی جهان بینی‌ و گرایش‌های فکری زمان خود هستند و به واسطه‌ی ارتباط نزدیک با زبان و نوشتار، پیوسته در حال اثرگذاری  و اثر پذیری از جنبه‌های گوناگون «فرهنگ» است. …

سبد خرید ۰ محصول