بارنت نیومن / Barnett Newman/ لیوتار/ امر والای پست مدرن

بارنت نیومن و ژان فرانسوا لیوتار: امر والای پست مدرن / فیلیپ شا / صالح نجفی

بارنت نیومن(Barnett Newman) را به عنوان نقاش و نظریه‌پرداز امر والا می‌شناسند. در نظر اول، کار او سهل و ممتنع است. بلوک‌های رنگی بزرگ و نامتقارنی که به‌وسیله‌ی خط‌های راست باریک تقسیم می‌شوند. خط‌هایی که خود نقاش بعدها با کلمه‌ی «زیپ» از آن‌ها یاد کرد. ویژگی بارز کار نیومن مهار احساس‌ها و خویشتن‌داری مینی‌مالیستی است. چگونه آثار او را می‌توان والا وصف کرد؟ به اعتقاد لیوتار، هنر نیومن برای آن هستی می‌یابد که نگذارد امر والا تسلیم اثرات رام‌کننده‌ی زمان و قلمرو محسوسات شود. بنا به توضیح سایمون مالپاس، بیننده‌ی کارهای نیومن با رخدادی مواجه می‌شود که در مقابل قواعد و مقولاتی که بر آن تحمیل می‌شود مقاومت می‌ورزد.

لیوتار امر والا را به‌مثابه «رخدادی» نامتعیّن در نظر می‌گیرد. بر اساس آنچه پُل همیلتُن «منطق تنش‌زای امر والا» می‌خواند. قضاوت ما درباره‌ی این رخداد «همواره حکمی است ناظر به آنچه به صیغه‌ی آینده‌ی کامل هست، یعنی آنچه ’خواهد بوده است‘، و نه هرگز حکمی که قاعده‌ای برای حال حاضر به‌دست می‌دهد». لیوتار نهضت آوانگارد در هنر را ابزاری واجب برای روکردن دست سرمایه‌داری متأخر و برملاساختن منطق آن می‌داند و در اثبات مدعای خود می‌گوید مقاومتِ صورت‌های «دشوار» هنری در برابر اِجماع عمومی نشان‌دهنده‌ی حدود جامعه‌ای است که بر پایه‌ی مصرف بنا شده است.

امر زیباشناختی دقیقاً چگونه سیاسی می‌شود. و این قضیه چه تأثیری در فهم ما از امر والا دارد؟ پاسخ به هر دو پرسش منوط است به پاسخ ما به پرسش سومی. سیاست چه بهره‌ای از زیباشناسی می‌برد؟ لیوتار استدلال می‌کند که بی‌عدالتی و وحشت تمامیت‌خواهی محصول مستقیم این فرض است که امر حقیقی و امر عادلانه می‌توانند به وحدت برسند. آرزوی حسرت‌آلود دستیابی به «کل واحد» در نهایت به میلی سیاسی ختم می‌شود.

بخشی از متن:

اجازه دهید در ابتدای بحث‌مان راجع به لیوتار، قبل از هر چیز، نظری بیندازیم بر کارهای اثرگذار نقاش انتزاع‌گرا و نظریه‎‌پرداز هنر آمریکایی، بارنت نیومن (۱۹۷۰-۱۹۰۵). نیومن را به عنوان نقاش و نظریه‌پرداز امر والا می‌شناسند. در نظر اول، کار او سهل و ممتنع است. بلوک‌های رنگی بزرگ و نامتقارنی که به‌وسیله‌ی خط‌های راست باریک تقسیم می‌شوند. خط‌هایی که خود نقاش بعدها با کلمه‌ی «زیپ» از آن‌ها یاد کرد…

سبد خرید ۰ محصول