در یادداشت ابتدایی بخش «نقد فصل» كه تا چند شماره پیش در آن به نقد نمایشگاههای فصل میپرداختیم، كار خود را «آزمایشی » نامیده بودیم. این قید، در سادهترین سطح، حاكی از آگاهی به فقر شدید ادبیات تجسمی در ایران بود، كه پیشبرد پروژهی نقدی ادامهدار در یك مجله حتی در ابعاد محدود را با مشكل جدی مواجه میكند. اما مسئله در سطحی دیگر حاكی از آن بود كه امكانپذیری نقد در فضای تجسمی یا به طور كلیتر در زیستجهان تاریخی ما، به چیزی بیش از وجود نمایشگاههایی برای نوشتن و نویسندههایی با خواست یا ارادهی نوشتن دربارهی آن نمایشگاهها احتیاج دارد. در این چارچوب كلی، بهوجود آمدنِ نقد در واقع در حكم شكلگیری رابطهای زنده و واقعی میان اجتماعی از انسانها كه بر مبنای ارزشها، معانی، و علائقی خاص زندگی میكنند، از یك سو، و مجاری بازاندیشی و تأمل در آن ارزشها و معانی جمعی، از سوی دیگر، است. در این مدت، نوشتههایی با سطوح كیفی مختلفی در «نقد فصل » به چاپ رسید.
اما از آنجا كه میانگین این نوشتهها با حد مطلوب مورد نظر ما فاصله داشت، و از سوی دیگر حوزهی تجسمی شاید اساساً بهتنهایی محمل مناسبی برای آن نوع رابطهی زندهی میان مسائل و ارزشهای (حوزهی) عمومی با ارزشهای خاص حوزههای بیان هنری نبود، اندكی توقف كردیم، و حالا با فاصلهای چندشمارهای «نقد فصل»ی تازه و البته كماكان آزمایشی یا «تجربی»! را به شما ارائه میكنیم. در این فصل تازه بنا را بر آن گذاشتیم كه مجموعهای از متون داشته باشیم كه از نقاط عزیمت و حوزههای تخصصی مختلفی آغاز میكنند، اما آنچه آنها را با دیگر متنها پیوند میدهد نقد است، یعنی درگیری زنده و فعال با مسائل، ارزشها، معانی، و تجارب جمعی روز به میانجی فرمها و رسانههای بیانی مختلف (سینما، تئاتر، ادبیات، كتاب، رسانههای همگانی، و … البته هنرهای تجسمی). در هر شماره نقدهایی تجسمی وجود دارند كه كمابیش به شیوهی تخصصی سابق به نمایشگاهها و رخدادهای فصل میپردازند، و همچنین نوشتههایی كه در مقام نوعی نقد فرهنگ، مسائل و درگیریهای روزِ حوزهی عمومی جامعهی ایران را آنگونه كه در آثار هنری و ادبی، كتاب و كلیهی اشكالِ بیانی به نمایش درآمدهاند، به بحث میگذارند. كماكان معیارهای ایجاز، پیوند مستقیم با موضوع، و نگاه ارزشگذارانه ملاك كار ما خواهد بود. این بخش را كماكان باید به عنوان «پروژهای در حال شكلگیری» در نظر گرفت كه قرار است در شمارههای آتی شكل نهایی خود را پیدا كند. بنا داریم در صورت امكان متنهای هر شماره (متنهای غیرتجسمی) حول مسئلهای مشترك نوشتهشوند البته تا آنجا كه این موضوع یا مسئلهی مشترك تحمیلی نباشد و طراوات و حساسیت فردی نوشتهها تحتالشعاعِ آن قرار نگیرد. برای این شماره، موضوع انتخابات اخیر ریاست جمهوری تقریباً خود را به شكلی گریزناپذیر به ما تحمیل كرد!
.
مطالعهی مقالات اين بخش:
طبیعت بیجان / علیرضا احمدیساعی
گلهای گداخته و صورتهای صامت / علیرضا رضاییاقدم
آنجا که خطر هست… / نیما پرژام
در ستایش میانمایگی / محمدرضا یگانهدوست
فاصلهی دو عکس؛ دربارهی عکس میرزا آقا / محمد رضاییراد