معرفی مقاله:
تنها در دههی ۴۰ و ۵۰ شمسی نبود که زندگی ما با مفهوم مهاجرت آمیخته شد. در سالهای بعد از انقلاب نیز مهاجرت همچنان مفهومی مهم در زندگی بود. در این بین بسیاری در جستوجوی زندگی بهتر، ادامهی تحصیل و پیدا کردن کار از روستا به شهر و بسیاری دیگر از شهر به کشورهای بزرگ خارج از مرزها مهاجرت کردهاند. محسن گودرزی در مقالهی «آنان که میل رفتن دارند» با نگاهی تحیلی و آماری به بررسی مهاجرت در سالهای بعد از انقلاب در بین جوانان قشرهای گوناگون با وضعیتهای مختلف پرداخته و سعی کرده با نگاهی جامعهشناختی به مهاجرت به تأثیرات آن بپردازد.
.
بخشی از مقاله:
یکی از مهمترین پرسشها، این است که چه نسبتی از افراد تمایل به مهاجرت از کشور دارند. آخرین آماری که دربارهی تمایل به مهاجرتِ همیشگی در سطح ملی وجود دارد به سال ۱۳۸۳ بازمیگردد. در این سال، ۲۲ درصد پاسخگویان در پاسخ به پرسشهای پیمایشی ملی گفتهاند در صورتی که شرایط و امکانات زندگی در کشور دیگری فراهم باشد، مایلند برای همیشه در کشور دیگری زندگی کنند. گرایش به مهاجرت در بین مردان، جوانان و تحصیلکردگان بیشتر است. گرایش به مهاجرت در بین جوانان (۱۹ـ ۱۵ سال) تقریباً سه برابر گرایش در بین گروه سنی ۵۰ سال و بالاتر است. این پرسش فقط تمایل به مهاجرت را سنجیده است و نه قصد آن. همواره فاصلهای بین تمایل و قصد وجود دارد. در مورد جوانان احتمال اینکه تمایل به قصد تبدیل شود، بیشتر است. زیرا نسبت افراد مجرد در این گروه بیشتر است و از این رو، تصمیم به مهاجرت، سادهتر است و بیشتر جنبهی فردی دارد. در حالیکه افراد متأهل، برای مهاجرت با دشواری بیشتری روبرویند. به همین دلیل است که نسبت افراد متمایل به مهاجرت در بین افراد مجرد بیشتر است. حتی افرادی که از همسر خود جدا شدهاند، بیشتر از افراد متأهل به مهاجرت گرایش دارند.
این یافتهها نشان میدهند که جمعیت جوان و تحصیلکردهی کشور بیشتر از دیگران، خوشبختی و زندگی بهتر را در کشوری دیگر جستوجو میکند. چرا چنین گرایشی در بین جوانان بیشتر است؟ از بین عوامل مختلف به دو عامل اشاره میشود. یکی وضعیت شغلی جوانان است. بیکاری در این گروه بیشتر است و به ویژه بیکاری در بین جوانان دارای تحصیلات عالی در حال فزونی است.
در سال ۱۳۸۹ در پیمایشی که در شهر تهران انجام شد، گرایش به جابجایی در سطوح محله، شهر و کشور سنجیده شد. اگر دادههای تهران را در دو مقطع زمانی ۱۳۸۲ و ۱۳۸۹ مقایسه کنیم، تصویری از تغییر به دست میآید. گرایش به مهاجرت در فاصلهی هفت سال، نزدیک به دو برابر رشد داشته است. همچنان ترکیب افراد متمایل به مهاجرت همان ترکیب است، یعنی جوانان، تحصیلکردگان، مردان، و افراد مجرد به مهاجرت گرایش بیشتری دارند.