دورهی اول، که از ابتدا تا سال ۱۳۰۰ را در بر میگیرد، دورهای است که نخستین نمونههای تأمل مکتوب دربارهی هنر در مطبوعات به معنای تازهی اصطلاح را باید در آن سراغ گرفت. متون این دوره بیشتر خصلت سرگذشتنگاری یا توضیحاتِ فنّی (مثلاً در مورد فرایندهای عکاسی) را دارند. در عین حال، در همین سالها شاهد نخستین تحرکات رسمی حکومت در جهت ایجاد نوعی رسمیت یا نهادینهسازی هنر در معنای جدید کلمه هستیم ـچیزی که در دورههای بعدی ادامه مییابد و بهویژه در دورهی پهلوی اول و دوم شکل رسمیتری به خود میگیرد. در سال ۱۲۸۹ با تصویب طرح تأسیس مدرسهی صنایع مستظرفه در دومین مجلس شورای ملی، برای اولین بار یک هنرمند (کمالالملک) از طریق ارائهی لایحهای به مجلس به مقامی منصوب میشود. این طرح به پیشنهاد «وزارت علوم و معارف» با این توضیح به کمیسیون بودجهی مجلس شورای ملی ارائه شد: «چون علم نقاشی از شعب مهمهی معارف است و در حقیقت این علم شریف که اصطناع عالی آن مایهی ترقی مملکت است و در ایران بمرور از دست رفته، وزارت معارف نظر به بسط و نشر این علم درصدد بود برای حل مسأله طرحی ریزد و راهی در پیشرفت مقصود به دست آرد، چنانچه در لوایحی هم که در تکمیل دادهاند، پیشنهاد و برآوردی برای ایجاد این مسأله نموده است.»
.
مطالعهی مقالات اين بخش:
میرزا ابوتراب خان سرهنگ نقاش مخصوص / محمد حسن
هنر و فن شعر و نویسندگی / میرزا آقا خان کرمانی
اکسپوزیسیون ـ فراموشخانه / علی محمد
ما چگونه میبینیم؛ مقدمه چاپ اول و دوم کتاب صنعت عکاسی / موسیو پاپاریان دواساز
ترویج علم و عمل عکس / محمد حسنخان اعتمادالسلطنه