با مطالعۀ تطبیقی عکس‌های منتشرشده از آلبوم‌خانۀ کاخ گلستان و با استفاده از متون تاریخی به‌جای مانده از دورۀ قاجار، به‌ویژه روزنامه‌های خاطرات ناصرالدین‌شاه و دیگر رجال آن عصر، درک بهتر و مستندتری از این عکس‌ها به دست خواهیم آورد و عملاً ارزش افزودۀ این تصاویر، چندین و چند برابر خواهد شد. در آلبوم شمارۀ ۱۴۸، به چهار تصویر از یکی از خواجه‌سرایان حرم ناصری برمی‌خوریم به نام حاجی‌رحیم. وی خواجۀ اختصاصی لیلاخانم یوشی همسر و مادر ایران‌الملوک (افتخارالسلطنۀ بعدی) دختر ناصرالدین‌شاه بوده است. در این چهار تصویر، شخصی را به همراه یک مرغ آنقوت ملاحظه می‌کنیم. هر چهار تصویر دارای حاشیه‌نویسی به خطّ ناصرالدین‌شاه است.
در حاشیۀ اولین تصویر، به خطّ ناصرالدین‌شاه چنین می‌خوانیم: حاجی‌رحیم خواجه است، جلو در اندرون لیلی‌خانم نشسته؛ با مرغ عاشق خودش که جلوش نشسته انداخته شد. حَمَل بارس‌ئیل [سنۀ] ۱۳۰۷
همچنین در حاشیۀ سه تصویر دیگر عبارت “ایضاً حاجی‌رحیم با مرغ عاشق” مشاهده می‌شود.
اما حقیقت داستان چیست؟ ناصرالدین‌شاه در روزنامۀ خاطرات خود، ذیل وقایع روز جمعه بیست‌ودوم رجب ۱۳۰۷ شرح مبسوطی از این واقعه ارائه کرده است:
فرم و لیست دیدگاه
۰ دیدگاه
هنوز دیدگاهی وجود ندارد.