عکاسی پرتره / Portrait Photography

عکاسی پرتره (به زبان به زبان انگلیسی Portrait) یکی از سبک های مهم عکاسی به شمار می رود. این سبک به عکاسی از چهره افراد با در نظر گرفتن احساسات سوژه عکاسی که می تواند طیف گسترده ای از جمله خشم و شادی و… را در بر بگیرد، می پردازد.

برای داستان‌سرایی عکاسی نمی‌کنم؛ گفت‌وگوی دیوید کمپنی با ناداو کندر

پرتره‌ها؛ درآمدی بر تحولِ ساختارِ پرتره‌های عکاسخانه‌ای در ایران / مهرداد نجم‌آبادی در ویژه‌نامه از متن هنر 2 فصلنامه حرفه: هنرمند شماره‌ی 79 / تابستان 1400

پرتره‌ها؛ درآمدی بر تحولِ ساختارِ پرتره‌های عکاسخانه‌ای در ایران / مهرداد نجم‌آبادی

Nadar/ self portrait (detail)

نادار در قاب

نیکلاس نیکسون/ نیکسون/ عکاس امریکایی/ عکاسان معاصر امریکا/عکاسان معروف معاصر جهان/ عکاسان معاصر جهان/ عکاسی اجتماعی/ عکاسی خانوادگی

تصاویر مردم / کیهان ولی‌نژاد

نیکلاس نیکسون/ عکاس مستند/ عکاسی مستند/ عکاس مستند اجتماعی/ عکاسی مستند اجتماعی/ عکاس امریکایی/ عکاسان معاصر امریکا/ عکاسی معاصر امریکا

من عاشق پوستشان بودم / گفت و گو با نیکسون / سالومه منوچهری

نیکسون/ نیکلاس نیکسون/ عکاس مستند/ عکاس مستند اجتماعی/عکاسی مستند/ عکاسی مستند اجتماعی/ عکاسان معاصر امریکا/ عکاسی معاصر امریکا/ اندی گروندبرگ

آدم‌های نیکسون و ایدز / اندی گروندبرگ / فرشید آذرنگ

نیکلاس نیکسون/ آرتور اُل‌من/ عکاسی مستند/ عکاسی مستند اجتماعی/ عکاسان معاصر امریکا/ عکاسی معاصر امریکا

دنیا از آنچه می‌پنداشتم جذابتر است / آرتور ال‌من / شاهین شهابلو

عکاسی پرتره/ عکس پرتره/ تاریخچه عکاسی پرتره/ معروفترین عکاسان پرتره/ عکاسان پرتره

پرتره در عکاسی / گراهام کلارک / علی عامری

عکس پرتره/ نقاب/ پدیدارشناسی عکس/ عکاسی هنری/ نقد عکس

نقاب در حکم مفهومی توصیفی / ماری پرایس / علی عامری – فتح‌اله نوری

پنجره‌ی عقبی: تلخی از دست دادن / مرتضی خاکی

تاریخچه عکاسی پرتره

آغاز عکاسی پرتره

عکاسی پرتره به طور رسمی در دهه ۱۸۳۰ میلادی با اختراع داگرئوتایپ (Daguerreotype) آغاز شد. این روش توسط لوئیس داگر، عکاس و مخترع فرانسوی، ابداع شد و به سرعت در سراسر جهان محبوبیت یافت. در این دوره، پرتره‌های عکاسی به عنوان جایگزینی سریع‌تر و ارزان‌تر برای نقاشی‌های پرتره‌ای که نیاز به زمان و هزینه‌های بالایی داشتند، شناخته می‌شدند.

اولین پرتره شناخته شده با داگرئوتایپ، عکسی است که توسط رابرت کارنلیس (Robert Cornelius)، عکاس آمریکایی، در سال ۱۸۳۹ از خودش گرفته شد. این تصویر به عنوان نخستین خودپرتره (سلف‌پرتره) در تاریخ عکاسی محسوب می‌شود.
‌‌

توسعه تکنیک‌ها و ابزارها و همه‌گیری عکاسی پرتره

با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، روش‌های جدیدی برای عکاسی پرتره ابداع شد. در دهه ۱۸۵۰، فرآیند کلوژن مرطوب (Collodion Wet Plate) معرفی شد که امکان ثبت تصاویر با کیفیت‌تر و با جزئیات بیشتر را فراهم کرد. این روش به عکاسان اجازه می‌داد تا تعداد بیشتری از پرتره‌ها را در زمان کوتاه‌تری تهیه کنند.

در اواخر قرن ۱۹، با ظهور دوربین‌های کوچک‌تر و ساده‌تر، عکاسی پرتره به فعالیتی عمومی‌تر تبدیل شد. در این دوره، استودیوهای عکاسی در شهرهای مختلف رشد کردند و مردم به راحتی می‌توانستند برای گرفتن عکس‌های پرتره به این استودیوها مراجعه کنند.

با ورود به قرن بیستم، عکاسی پرتره دچار تحولاتی چشمگیر شد. در این دوران، ظهور دوربین‌های قابل حمل و فیلم‌های عکاسی انعطاف‌پذیر، عکاسی پرتره را به یک هنر همگانی تبدیل کرد. عکاسان مشهور مانند آنسل آدامز (Ansel Adams) و دوروتیا لانگ (Dorothea Lange) با استفاده از این فناوری‌ها، پرتره‌هایی ماندگار و تأثیرگذار خلق کردند.

عکاسی پرتره در ایران

در ایران، ورود عکاسی به دوران ناصرالدین شاه قاجار بازمی‌گردد. ناصرالدین شاه به دلیل علاقه‌ای که به هنر و فناوری داشت، دستور داد دوربین و تجهیزات عکاسی از اروپا به ایران آورده شود. او اولین عکس‌های پرتره از خود و اعضای خانواده‌اش را در دربار قاجار گرفت. این تصاویر به عنوان نخستین پرتره‌های عکاسی در تاریخ ایران شناخته می‌شوند.

بخشی از مقاله‌ی پرتره‌ها؛ درآمدی بر تحولِ ساختارِ پرتره‌های عکاسخانه‌ای در ایران، نوشته‌ی مهرداد نجم‌آبادی

خواسته‌های رو به فزونی طبقۀ مرفه نوپا، جامعه‌مان را به تولید انبوه نیازمند کرد و عکسِ پرتره نیز گریزی از این قاعده نداشت. عکسی از خود داشتن همچون واکنی نمادین شده بود که مقام کنونی صاحبش را باز می‌تابید و از دیگران شاهدی بر این جایگاه تازه می‌ساخت…

هر چند همۀ شیوه‌های بازنمایی چهره پیش از عکاسی نیز با وجود محدودیت‌های خاص خود سیمایمان را باز می‌ساختند اما آن‌چه با عکس شاهدش بودیم یک‌سر متمایز از رسانه نقاشی بود. «عکس» آن‌سان که در واقعیت بودیم نشانمان می‌داد. اما نقاشی با پشتوانه‌ی شمایل‌نگاری تاریخی از پیش بنیان قراردادهای رفتاریِ برخوردِ مخاطب با اثر را پی ریخته بود. همچنین رمزگانِ کاربردی و بیانی در حالات موضوع تصویر شده را نیز با قاعده درآورده بود. نشانه‌هایی که بر موقعیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادیِ انسانِ تصویر شده دلالت می‌کردند. (ادامه‌ی مقاله را از اینجا بخوانید.)

تحول دیجیتال و عکاسی پرتره معاصر

در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم، با پیشرفت تکنولوژی دیجیتال، عکاسی پرتره دچار تحولی اساسی شد. دوربین‌های دیجیتال و نرم‌افزارهای ویرایش تصویر، امکانات جدیدی را برای عکاسان پرتره فراهم کردند. امروزه، عکاسان با استفاده از این فناوری‌ها می‌توانند تصاویر با کیفیت بالا و افکت‌های خلاقانه ایجاد کنند که قبلاً تنها در دسترس عکاسان حرفه‌ای با تجهیزات گران‌قیمت بود.

به این ترتیب، تاریخ عکاسی پرتره از دوران اولیه خود تا به امروز، نشان‌دهنده رشد و تحول مداوم این هنر است که از جنبه‌های مختلف هنری، تکنولوژیکی و فرهنگی تأثیر پذیرفته است.

نگاهی به مقاله‌ی پرتره در عکاسی به قلم گراهام کلارک

بخشی از مقاله را باهم بخوانیم:

«عکاسی پرتره یکی از پرمسأله‌ترین عرصه‌های کار عکاسی است عکس پرتره عملاً در هر سطحی و بر هر زمینه‌ای مملو از ابهام است بخشی از چنین ابهامی مرتبط با این مسأله است که دقیقاً از چه چیزی یا کسی عکس‌برداری می‌شود.

به همین علت می‌خواهم این مقاله را با پرداختن به اثری شروع کنم که شاید در تاریخ یک عکس سوژه‌ای عجیب محسوب شود آپولو ۱۹۸۸ اثر رابرت مپلتورپ تصویری است سیاه و سفید که در مرحله آخر دوران کاری بحث‌انگیز او برداشته شده تصویر ۱ به نظرم این اثر، یک عکس پرتره مثالی است دقیقاً به دلیل آن که فی نفسه ماهیت رمزآمیز پرتره را نشان می‌دهد.

برای شروع باید بگویم که نه تصویر یک شخص فرد یا شخصیت بلکه یک مجسمه است مجسمه‌ای که مظهر تصویر آرمانی مردانگی است آپولو نه فقط یکی از خدایان یونان پسر زئوس و لتو بود، که یونانی‌ترین خدای یونان» هم تلقی می‌شد تصویری آرمانی که کاملاً در برابر تصویر دیونوسوس قرار می‌گرفت در حالی که آپولو کمال نظم و هماهنگی را بازنمایی می‌کند دیونوسوس نمایانگر هرج و مرج و بی‌نظمی زندگی است آپولو به منزله تصویر در فضا وجود دارد و دیونوسوس تأثیر خود را در زمان به جا می‌گذارد عکسی که مپلتورپ برداشته دقیقاً این تضاد را نشان می‌دهد.»

برای خواندن ادامه‌ی مقاله اینجا کلیک کنید.

انواع عکاسی پرتره

عکاسی پرتره به عنوان یکی از شاخه‌های مهم عکاسی، دارای انواع مختلفی است که هر یک با تمرکز بر مفهوم و هدف خاصی انجام می‌شوند.

پرتره معمولی (Standard Portraiture)

این نوع پرتره به عنوان پرتره معمولی یا کلاسیک شناخته می‌شود. در این نوع عکاسی، هدف اصلی تاکید بر تصویر فرد یا سوژه در یک تنظیمات متمرکز بر صورت است. نورپردازی مناسب و تمرکز بر جزئیات صورت و ابراز شخصیت فرد از ویژگی‌های اصلی این نوع عکاسی است.

پرتره خانوادگی (Family Portraiture)

در این نوع پرتره، تمرکز بر روی گروه‌های خانواده یا گروه‌های اجتماعی است. هدف اصلی این نوع عکاسی نمایش روابط و ارتباطات میان اعضای یک خانواده یا گروه است. این نوع پرتره معمولاً در مکان‌های طبیعی یا در خانه تهیه می‌شود.

پرتره هنری (Artistic Portraiture)

پرتره هنری تاکید بر خلاقیت و هنری بودن دارد. در این نوع عکاسی، عکاس از تکنیک‌ها و افکت‌های مختلف برای ایجاد تصاویر با احساسات عمیق و جذاب استفاده می‌کند. این نوع پرتره ممکن است به وسیله نورپردازی خلاقانه، استفاده از افکت‌های ویرایش تصویر، و بازی با زمینه‌ها ایجاد شود.

پرتره مد (Fashion Portraiture)

در عکاسی پرتره مد، تمرکز بر روی نمایش مدل‌ها و لباس‌های مختلف است. این نوع پرتره در اکثر موارد برای اهداف تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد، به عنوان مثال برای تبلیغات مد، مجلات مد، و سایت‌های اینترنتی مرتبط با مد.

پرتره خودپرتره (Self-Portrait)

در پرتره خودپرتره، عکاس خودش عاری از هر گونه کمک دیگری تصویر خود را می‌گیرد. این نوع پرتره می‌تواند انعکاسی از شخصیت و احساسات شخصی عکاس باشد.

پرتره استودیویی (Studio Portraiture)

پرتره استودیویی در تنظیمات استودیویی با نورهای کنترل شده و زمینه‌های ساده یا چشم‌نواز ایجاد می‌شود. این نوع پرتره به عنوان یکی از مهم‌ترین انواع عکاسی پرتره برای مقاصد حرفه‌ای و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فرم و لیست دیدگاه

ارسال دیدگاه

۳ دیدگاه‌

  • بهنام

    عجب عکس جالبیه این اولین پرتره. خیلی حرفه‌ای و هنرمندانست

    پاسخ
  • atrphd

    متن جالبی بود. شماره‌هایی که در مورد عکاسی پرتره‌ست موجوده؟ چطور می‌تونیم سفارش بدیم؟

    پاسخ
    • سحر مغانکی

      لطفاً در صفحه‌ی اول سایت، به منوی فروشگاه و بخش نسخ چاپی موجود مراجعه کنید

      پاسخ
سبد خرید۰ محصول