مشهورترین اتفاق آوانگارد در سال‌های نسبتاً آرام در ۱۸۹۰ ــ اجرای پر سر و صدای «ابو روآبی»، «آلفرد ژاری» در ۱۸۹۶ــ هم جنجالی بود و هم نوعی پیشگویی محسوب می‌شد. گرچه به سخنی می‌توان گفت که درجا، باعث رشد جریان قدرتمند جدیدی شده باشد. تبعات آن به تعویق انداخته شد. زیرا که فضای سیاسی مورد نیازش هنوز مهیا نشده بود. آنچه پیشگویی می‌کرد ــ نه فقط حمله به مخاطب بلکه یورش به خود هنر بود، که تا هنگام برخی رخدادهای خارج از حیطه هنر، به‌طور کامل تشخیص داده نشد.
به عبارت دیگر جنگ جهانی اول و وضع سیاسی وخیم پیش از آن، همه عوامل مزاحم در مسیرش را حذف نمود. درواقع تا وقوع فوتورلیسم و دادایسم، نیهیلیسمِ زیبایی‌شناختیِ ژاری در پیرنگ فرعی آوانگارد جای داشت. فعالیت‌های اصلی آوانگارد در آن زمان ــ یا به تعبیری پیرنگ اصلی ــ بدون اقبال عمومی چندانی، و به همین دلیل بدون رسوایی و خشونت، در جای دیگری شکل گرفت. در استودیوی ماتیس و پیکاسو، که راه خود را به سمت بازنگری بنیادین عادات تصویری پذیرفته شده طی نمودند و از این طریق بسیاری از مبانی نقاشی مدرنیستی نمایشنامه‌ی «شاه ابو» یکی از اولین آثار ابزورد تاریخ ادبیات به حساب می‌آید در قرن بیستم را پایه‌ریزی کردند.
اصطلاح «آوانگارد» از جمله مفاهیم و انگاره‌هایی است که هرگونه ارزیابی از سنت مدرنیسم و درک دستاوردها و آماج آن، نقد وجوه قابل انتقاد آن، و در نهایت تداوم و رفع پروژه‌ی آن در یک موقعیت تاریخی تازه، در گرو تدقیق و بررسی نقادانه‌ی آن‌هاست. باور ما این است که در حال، هرکس – فارغ از جغرافیای فرهنگی خود – بخواهد به کار عملی یا نظری در حوزه هنرهای تصویری بپردازد، برای روشن ساختن چشم‌انداز خویش، به نوعی ارزیابی انتقادی از مدرنیسم و مفاهیم اصلی آن نیازمند است.
در همین چارچوب، مقالات و یادداشت‌هایی را در شماره‌ی ۲۲ فراهم کرده‌ایم که برخی از وجوه تاریخ و تحلیلی مفهوم آوانگارد را تا حدی آشکار می‌کنند. مقاله‌ی هیلتون کرامر با نام «عصر آوانگارد» در دهه‌ی ۱۹۷۰ نوشته شده و به علت حساسیت خود نسبت به تحول مفاهیمی از قبیل هنر آوانگارد در آن دوره، شأنی کلاسیک یافته است. دو مقاله‌ی پس از آن در پرونده‌ی این شماره، به مناسبت برگزاری نمایشگاهی با عنوان «آوانگارد در دهه‌ی هشتاد» به نگارش درآمده‌اند و در برابر تغییر ماهیت هنر آوانگارد در نتیجه‌ی دگرگونی‌های اساسی‌ای که از میانه‌های دهه هفتاد تا زمان نگارش مقالات در صحنه هنر پدید آمده‌اند موضع‌گیری کرده‌اند. مقاله‌ی چارلز جنکز با نام «پست آوانگارد» طرحی تاریخی از تحولات اشکال و انگاره‌های هنر آوانگارد از قرن نوزدهم تا دهه‌ی هشتاد ارائه می‌کند که فارغ از موضع ما نسبت به نتیجه‌گیری نهایی آن، می‌تواند بسیار روشنگر باشد.
مقالات دیگر این پرونده، به لحاظ وضوح نظری و تحلیل پیوندهای بالقوه‌ی پروژه‌ی آوانگارد با رویکرد تمامیت‌خواه به سیاست در خور توجه است و کم و بیش در موضع مقابل کسانی چون بنیامین قرار می‌گیرد.
فرم و لیست دیدگاه
۰ دیدگاه
هنوز دیدگاهی وجود ندارد.