نوشته‌ی یرزی میزیولِک، ترجمه مهدی قادرنژاد حمامیان
درباره آبی واربورگ[۱]
۱
آبی موریتز واربورگ (۱۹۲۹-۱۸۶۶)، که بیشتر با نام آبی واربورگ شناخته می‌شود، مورخ هنر و نظریه‌پرداز فرهنگی آلمانی و بنیان‌گذار کتابخانه واربورگ (کتابخانه مطالعات فرهنگی) است. واربورگ در هامبورگ آلمان و در یک خانواده بانکدار ثروتمند که اصالتاً یهودی بودند به دنیا آمد. اجداد او از ایتالیا و در قرن ۱۷ به آلمان آمدند و در شهر واربورگ در وستفالیا ساکن شدند و نام خانوادگی خود را با توجه به نام شهر برگزیدند. آبی واربورگ نخستین فرزند موریتس واربورگ، و همسرش شارلوت بود. او برخلاف برادران دیگر خود که در بانک خانوادگی مشغول به کار شدند از همان ابتدا علایق خود را به ادبیات و تاریخ نشان داد.
واربورگ در ۱۸۸۶ مطالعه تاریخ هنر، تاریخ و باستان‌شناسی را در بن آغاز کرد و مقالاتی درباره تاریخ دین به همراه هِرمان اوسنِر[۲]، مقالاتی درباره تاریخ فرهنگی به همراه کارل لمپرشت[۳] و مقالاتی درباره تاریخ هنر به همراه کارل یوستی[۴] به نگارش درآورد. واربورگ مطالعات‌اش را تحت نظر هوبرت یانیتسچک[۵] در استراسبورگ ادامه داد، و رساله‌اش درباره دو اثر از بوتیچلی یعنی زایش ونوس و بهار را تکمیل کرد. رساله در ۱۸۹۲ تکمیل شد و در ۱۸۹۳ به چاپ رسید. سپس، واربورگ به مطالعه جدی هنر رنسانس فلورانس پرداخت، مطالعه واربورگ روش جدیدی را به تاریخ هنر معرفی کرد، یعنی آیکون‌نگاری یا آیکون‌شناسی، که بعدها توسط اروین پانوفسکی[۶] توسعه یافت؛ کاری که او در این زمینه انجام داد برای دانشجویان هنر دوره خودش متفاوت و غیرقابل تصور بود: او عازم آمریکا شد و چندین ماه را در میان سرخپوستان قبیله پوئبلو[۷] گذراند.
در ابتدای قرن جدید، درحالیکه بیشتر در فلورانس زندگی می‌کرد، واربورگ مقالات مهم‌اش درباره هنر ایتالیایی و هلندی- فلاندری را تکمیل کرد. مقالاتی چون: «هنر پرتره و بورژوازی فلورانسی[۸]» (۱۹۰۲)، «آخرین فرمان فرانچسکو ساسِتی به پسرش[۹]» (۱۹۰۷)، «هنر فلاندری و رنسانس فلورانسی[۱۰]» (۱۹۰۲)، مبادله هنری بین شمال و جنوب در قرن پانزدهم[۱۱]» (۱۹۰۵). همچنین علاقه‌اش به نجوم منجر به مطالعاتی شد که در آثاری چون «هنر ایتالیا و طالع‌بینی جهانی در کاخ شیفانوجا، در فرارا[۱۲]» (۱۹۱۲)، و «پیشگویی و مکاشفه‌ی عهد باستان- کافرکیشی در واژگان و تصاویر عهد لوتر»[۱۳] انعکاس یافته است. رنج‌های روانی جدی واربورگ در ۱۹۲۱ باعث شد که او سه سال از فعالیت علمی کناره‌گیری کند. درحالیکه رفته رفته از فروپاشی روانی و ذهنی بهبود می‌یافت کتابخانه شخصی‌اش به یک موسسه تحقیقاتی عمومی تبدیل شده بود. فریتس زاکسل، مدیر موسسه، در سال ۱۹۲۲ نگارش نخستین مجموعه از مقالات جامع تحت عنوان «کتابخانه واربورگ و حدود و قلمرو آن‌را» آغاز کرد؛ همان سال او یک مقاله مهم در مجله « Repertorium fur Kunstwissenschaft» تحت عنوان «رنسانس دوران باستان؛ مطالعاتی درباره کار آبی واربورگ[۱۴]» منتشر کرد. رویکرد واربورگ به مطالعه هنرهای بصری در زمان حیات او پیروان خود را پیدا کرد و در عین حال نوعی تفسیر دانشورانه بدست آورد. در سال‌های پایانی زندگی‌اش، واربورگ نه تنها مشغول کار پروژه اطلس مِنِه‌موسینه بود بلکه نمایشگاهی از تمبرهایش را برگزار کرد. ایماژهایی کوچک و بزرگ که تا پایان عمر او را مجذوب خود کرده بود. در آغاز کارش او تقریباً به طور کامل به منابع ادبی‌ای می‌پرداخت که برخاسته از نقاشی‌های مشهوری بود که توسط بوتیچلی کشیده شده بودند در حالیکه در پایان عمرش توجه‌اش به سمت تنظیم تصاویر گزینش شده‌ای جلب شد که بر روی لوحه‌های بزرگ و به شیوه‌ای چیده شده بودند که ایده‌ی پنهان شده در پسِ آنها باید خودش بتواند بیانگر خود باشد. در عکسی که در سال ۱۹۲۵ از واربورگ گرفته شده، او درحالیکه غرق در اندیشه است- اگرچه عمیقاً مالیخولیایی- تصویر شده است. او دو سال بعد در نتیجه یک حمله قلبی درگذشت.
[۱] . این بیوگرافی مختصر را از متن زیر برگرفته‌ایم:
Jerzy Miziolek, 2000, Aby Warburg; the Renewal of Pagan Antiquity: Contribution to the Cultural History of the European Renaissance, Biuletyn Historii Sztuki, 62, Nr. 3-4. Pp. 642- 643.
[2] . Herman Usener.
[3] . Karl Lamprecht.
[4] . Carl Justi.
[5] . Hubert Janitscheck.
[6] . Erwin Panofsky.
[7] . Pueblo Indians.
[8] . The Art of Portraiture and the Florentine Bourgeoisie.
[9] . Francesco Sasseti’s Last Injunctions to his son.
[10] . Flemish Art and the Florentine Renaissance.
[11] . Artistic Exchanges between North and South in the Fifteenth Century.
[12] . Italian Art and International Astrology in the Palazzo Schifanoia, Ferrara.
[13] . Pagan- Antique Prophecy in Words and Images in the age of Luther.
[14] . Rinascimento dell’antichita. Studien zu den arbeiten A. Warburg’s.