کانون معماران معاصر، برگزار شده در ۲۰ مهر ۱۴۰۳
«کاریز» عنوان سلسله نشست‌هایی در کانون معماران معاصر است که برمبنای گفتگوهای میان نسلی و ارج نهادن به فعالیت معماران معاصر ایران طراحی شده است. معمارانی که اکنون به عنوان پیشکسوتان این حوزه محسوب می‌شوند و اغلب طراحی آثارشان را در دهه‌های ۴۰ تا ۶۰ شمسی به ثمر رسانده‌اند. این سلسله نشست‌ها با هدایت سام گیوراد و نگار منصوری، در محل کانون معماران معاصر برگزار می‌گردد. در نشست اول «کمال کمونه»، در نشست دوم «بهرام فریور صدری» و در نشست سوم «جهانگیر درویش» میهمان کاریز بودند.
نشست چهارم از سلسله نشست‌های کاریز، در تاریخ ۲۰ مهر ۱۴۰۳ با حضور کامران دیبا، معمار برجسته و شناخته‌شده کشور، در محل کانون معماران معاصر برگزار شد. این رویداد با استقبال چشمگیر معماران، هنرمندان و دانشجویان معماری همراه بود. حضور دیبا در این نشست فرصتی ارزشمند برای علاقه‌مندان به معماری و هنر فراهم آورد تا از تجربیات و دیدگاه‌های این معمار سرشناس بهره‌مند شوند.
در بخش آغازین این رویداد، ویدئویی با نگاه به پیشینه خانوادگی کامران دیبا و مراحل مختلف زندگی او از کودکی تا بزرگسالی به نمایش درآمد. این ویدئو تلاش داشت تا نگاهی عمیق‌تر به زمینه‌های شکل‌گیری شخصیت و مسیر حرفه‌ای این معمار برجسته بیاندازد و چگونگی تأثیر محیط و تجربیات زندگی بر اندیشه و سبک او را به تصویر بکشد.
در بخش دوم رویداد، بهرام دبیری، نقاش برجسته معاصر، به بررسی آثار کامران دیبا، موزه هنرهای معاصر و آرشیو ارزشمند آن پرداخت. دبیری بر نقش حیاتی این موزه و آرشیو آن در تربیت و پرورش نسل جدیدی از هنرمندان تأکید کرد و به تأثیر این آثار بر مسیر هنری آنان اشاره نمود. او همچنین به تمایل دیبا برای انتخاب پروژه‌های عمومی پرداخت؛ جایی که اثرگذاری این پروژه‌ها تنها محدود به نخبگان نبود، بلکه بر بخش بزرگی از جامعه و توده‌های مردم نیز تأثیرات عمیقی داشت.
در ادامه، ویدئویی از مجموعه مصاحبه‌های کانون معماران معاصر پخش شد که در آن بیژن شافعی، معمار و محقق معاصر؛ حسین جاجرمی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه تهران؛ و هومن طالبی، معمار معاصر ایرانی، از دیدگاه‌های خود به بررسی آثار و تأثیرات دیبا پرداختند. هر یک از این شخصیت‌ها بر اهمیت دیبا و پروژه‌های او در شکل‌دهی به فضای معماری و فرهنگی ایران تأکید کردند.
سپس ویدئویی به نمایش درآمد که شش اثر شاخص کامران دیبا، شامل نمازخانه پارک لاله، پارک شفق، موزه هنرهای معاصر، مسجد دانشگاه جندی‌شاپور، ساختمان اداری دانشگاه جندی‌شاپور، فرهنگسرای نیاوران و شهر جدید شوشتر را به تفصیل مرور و تحلیل کرد. این آثار نه تنها از منظر معماری، بلکه از دیدگاه اجتماعی نیز مورد بررسی قرار گرفتند.
در بخش چهارم، سعید خاقانی، استاد پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران، به تحلیل آثار ساخته‌شده و ساخته‌نشده‌ی دیبا پرداخت. او تأکید کرد که این آثار نه تنها بر توده‌ی مردم و سیمای شهرها، بلکه بر دانشجویان و معماران نسل‌های بعدی نیز تأثیر عمیقی گذاشته است. خاقانی همچنین به تأثیرات بین‌رشته‌ای (برون‌دیسیپلینی) آثار دیبا اشاره کرد و بر اهمیت این تأثیرات در گستره‌ای فراتر از معماری تأکید نمود.
در بخش پایانی نشست، کامران دیبا با ارائه‌ی سخنانی جامع پیرامون پروژه‌های خود و وضعیت کنونی آن‌ها، بحث خود را آغاز کرد. او با تأکید بر شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دهه ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۰، به اهمیت آن دوران در شکل‌گیری پروژه‌های خود اشاره کرد. دیبا با نگاهی به نیازهای زیرساختی و معماری کشور در آن زمان، روند طراحی و اجرای پروژه‌هایش را شرح داد و به همکاری‌های خود با معماران داخلی و خارجی، چه به عنوان تیم طراحی دفتر خود و چه به عنوان مشاورین همراه، پرداخت.
دیبا همچنین به روند شکل‌گیری هر یک از پروژه‌ها اشاره کرد و بر اهمیت حفظ و نگهداری آن‌ها تأکید داشت. او با حسرت از دو پروژه‌ی ساخته‌نشده‌ی خود، یکی پارکی در تبریز و دیگری در تهران، یاد کرد و ناتمام ماندن این پروژه‌ها را از جمله افسوس‌های عمر حرفه‌ای خود عنوان نمود. در انتهای نشست، حضار پرسش‌هایی مطرح کردند و به گفت‌وگو با دیبا پرداختند، که این بخش به تبادل نظرهای جذاب و آموزنده‌ای ختم شد. نشست بعدی این رویداد در اسفندماه برگزار خواهد شد.