2
پنجره‌ی همسایه: سیندی شرمن
سیندی شرمن؛ بانو ناپدید می‌شود
سیندی شرمن عکاس مهمی است. خیلی مهم. آن‌قدر که هر کتاب مربوطی را در این سال‌ها باز می‌کنی رد و نشانی از او را در آن‌ها می‌بینی. خوب یا بد. حق یا ناحق. بهرحال مهم است.
گوناگونی حرف و حدیث و سخن بسیار گفته‌اند. هم خود عکس‌هایش کانون نقد و تحلیل بوده و هم تصاویرش بهانه‌ای برای بحث‌های دیگرتری در خصوص فمینیسم، پست مدرنیسم، بحران هویت، پیوند عکاسی با سایر رسانه‌ها و نظایر آن شده است. خاص‌ترین عکاس دو دهۀ اخیر است. با آزادی و رهایی هنرمندی که دلبستۀ رسانۀ عکاسی نیست، راه میدهد تا انواع و اقسام رسانه‌ها داخل تصویری در هم بیامیزند. آدمی است که دائماً تغییر چهره میدهد و عوض می‌شود. هم شکل وشمایلش و هم نوع تصاویرش. فاصلۀ بسیار زیادی است میان بازی تصویری و شوخ‌طبعانۀ "عکس فیلم"هایش با تصاویر خشن و موحش و چندش‌آور مجموعه‌های آخر، خیلی نمی‌توان حرکت‌های بعدی را حدس زد. مثلاً یکی از آخرین اخبار این است:
ساختن فیلمی ترسناک به نام office killer.
هنوز هم اگر بپرسند، نمی‌توانیم بگوئیم که سیندی شرمن، دقیقاً چه شکلی است و هنرمند چه شاخه‌ای است.
آنچه در این جستار می‌خوانید:
در این جستار کوشیده‌این با مقالاتِ "فیلم‌ها، هیولانمایی‌ها و نقاب‌ها"، "خواب خرد، بیداری هیولاست"، "در پس تصویر" و متنی از آرتور دانتو، نگاهی شفاف‌تر به آثار خاص‌ترین عکاس دو دهه‌ی اخیر داشته باشیم.
متن نخست مروری بر بیست سال فعالیت سیندی شرمن است. نگارنده در این متن تلاش می‌کند به معرفی و توضیح دقیق‌تری از آثار شرمن بپدازد.
"خواب خرد، بیداری هیولاهاست" نام اثری با همین عنوان از فرانسیسکو گویا است. ناگارنده با انتخاب این عنوان، به طور تلویحی به شباهت مضمونی و تصویریِ بین آثار شرمن و گویا اشاره می‌کند.
"در پس تصویر" گفت‌وگویی با سیندی شرمن است که دربارۀ جریانات فکری در پس تصاویر منحصربه‌فرد او از زنان صحبت می‌کند.
در نهایت با متنی از آرتور دانتو، متفکر و فیلسوف هنر پیرامون اندیشه و آثار سیندی شرمن است. آرتور دانتو یکی از برجسته‌ترین فلاسفه و متفکران معاصر ماست. اندیشه‌های او در حوزه فلسفه، بویژه فلسفه هنر و زیبایی‌شناسی، از اهمیت و اعتبار بسیاری برخوردار است. از او نوشته‌های بسیاری در مورد هنر و هنرمندانی همچون هاکنی، گوگن، کله، میرو، وارهول و... به چاپ رسیده است. از آن میان در عرصه عکاسی، کتابها و مقالاتی است در مورد مپل تورپ، کارتیه برسون... و سیندی شرمن. مقاله حاضر برگرفته از کتاب اوست با عنوان «مواجهه‌ها و تأملات». دانتو هم‌اکنون استاد فلسفۀ دانشگاه کلمبیا در آمریکا است.