58
لحظهی تصمیم: رمانتیسم، زیبایی شناسی، سیاست / رودیگر سافرانسکی / صالح نجفی
روح عینیتخواه و برونگرای جدید برلین به طور قطع ضد روح رمانتیسم است: تحرک در مقابل ریشه داشتن؛ سرد بودن در مقابل گرم بودن؛ فراموش کردن در مقابل به یاد آوردن؛ تفرق در مقابل تجمع؛ شفاف بودن و بیپردگی در مقابل مبهم بودن و پردهپوشی؛ روشن بودن در مقابل تاریک بودن؛ وضوحِ بیابهام در مقابل هوای گرگ و میش. برتولت برشت، ستارهی پرفروغ صحنهی روشنفکری آلمان جدید، کتابی منتشر میکند با عنوان راهنمایی برای آنان که در شهرها زندگی میکنند که، با وام گرفتن تعبیری از هلموت لِتِن (Lethen)، در آن میتوان گفت «قوانین رفتارهای سرد» برای سامان دادن به واقعیت اجتماعیِ جدید آلمان ارائه میشود: فاصلهتان را حفظ کنید، محل زندگیتان را موقت بدانید، بدگمان باشید، در مصرف واژههاتان امساک کنید، قولی به کسی ندهید، گیر نیفتید، خونسرد و بیتفاوت باشید، سیگارتان خاموش نشود. «باران که میبارد، بروید به هر خانهای که شد و در آن بنشینید روی هر صندلی که شد/ ولی مدت طولانی ننشینید». و مهمتر از همه، این اندرز مکرر میشود: «ردّ پایتان را بپوشانید».