77
«زبان و تصویر 4»
تصویر عکاسی به مثابه‌ی رسوب تاریخ: زیگفرید کراکوئر و پس از او
عکاسی، سینما، و کل نمونه‌های تصویر فوتوگرافیک ظاهراً رابطه‌ی ساده و تعریف‌شده‌ای با تاریخ دارند. رابطه‌ای که همان بازنمایی یا نمایش رخدادها، شخصیت‌ها، و موضوعات مهم «تاریخی» است. این به عنوان نمونه‌ی چیزی است که در عکاسی (و سینمای) خبری، مستند، و گزارشی می‌بینیم. اما آیا تصویر فوتوگرافیک به خودی‌خود نسبتی با تاریخ ندارد؟ و از آنسو، در مورد خود تاریخ: آیا فهمی دیگرگونه از تاریخ ممکن است. فهمی که نه تنها محدود به شخصیت‌ها، رخدادها، و تحولات چشمگیر تاریخی نباشد، که اساساً به جای این مؤلفه‌ها، با درک بطئی‌تر، با میانجی‌تر، پنهان‌تر، و در عین حال بنیانی و سرتاسری‌تر از تاریخ سر و کار داشته باشد؟
پاسخ ما به هر دوی این پرسش‌ها مثبت است. بحث این شماره که به نوعی ادامه‌ی بحث شماره‌ی پیشین است و البته جزئی از پروژه‌ی ادامه‌دار نسبت زبان (امر زبانی، مفهومی، گفتمانی، کلی) با تصویر (امر بصری، دیداری، محسوس، جزئی) است، آن را در قالب سه مقاله به بحث می‌گذارد. یک مقاله‌ی تألیفی آغازین، که برخی سویه‌های مهم نسبت غیربازنمایانه‌ی تاریخ و عکاسی را طرح می‌کند. مقاله‌ی دوم «عکاسی» زیگفرید کراکوئر با ترجمه صالحی نجفی است. زیگفرید کراکوئر نظریه‌پرداز فرهنگی و نظریه‌پرداز آشنای سینما در آلمان دوره‌ی جمهوری وایمار است که این متن را در مورد عکاسی نگاشت. در آن فصلی از کتابی که نظریه‌ی زیگفرید کراکوئر در مورد عکاسی و سینما را تحلیل می‌کند.