«رویین پاکباز متجددی است که می‌خواهد از درون سنت آن را به جلو (آینده یا امر جدید) براند. نه قصد تلاش و تخریب سنت را دارد و نه قصد بازگشت به گذشته. و از این جهت او در تله‌ی تجدد ایرانی گرفتار نمی‌شود.» این‌ها برخی از جملات پایانی این نوشتار نسبتاً طولانی درباره‌ی رویین پاکباز است. متن به مروری اجمالی و در عین حال تحلیلی بر حیات فکری پاکباز می‌پردازد. و نقش او در مطالعات و آموزش هنر در ایران را پیگیری می‌کند. نگارندگان می‌کوشند از خلال بررسی آثار مکتوب رویین پاکباز اعم از تألیف و ترجمه، مسیری که پاکباز از دهه‌ی 40 تا دهه‌ی 80 پیموده است را دنبال کنند. و سیر تحول و تکامل اندیشه‌های او در این مسیر را ترسیم کنند.

فعالیت‌های نظری و عملی پاکباز در این نوشتار بررسی شده است. از جمله فعالیت او در تالار ایران در دهه‌های 40 و 50. و نقش برجسته‌‌اش در فعالیت‌های به خصوص نظری تالار. گرایش او به ایده‌های چپ در فضای روشنفکری و ملتهب این دو دهه. سردبیری مجله‌های «بررسی» و «فصلی در هنر». تألیف کتاب‌های «بررسی هنری و اجتماعی امپرسیونیم» (1351). «در جستجوی زبان نو» (1369). «نقاشی ایران از دیرباز تا امروز» (1379). «دایره‌المعارف هنر» (1378). «راهنمای مواد و اسلوب‌های طراحی و نقاشی» (1385) و ویراستاری و سرپرستی ترجمه‌ی کتاب «هنر مدرنیسم» ساندرو بُکولا (1387). به گمان نویسندگان مقایسه‌ی دو کتاب «بررسی هنری و اجتماعی امپرسیونیسم» و «در جستجوی زبان نو» می‌تواند روشنگر سیر تحول مسیری که رویین پاکباز پیموده است باشد. اولی به بررسی زمینه‌های اجتماعی شکل‌گیری جریان هنر مدرنیسم می‌پردازد. و دومی در پی نشان دادن روند شکل‌گیری زبان نقاشی نوین در متن تحولات فرهنگی-اجتماعی عصر جدید است.

برای دریافت مقاله روی گزینه‌ی خرید کلیک کنید. 

برای دیدن مقالات رویین پاکبار اینجا را کلیک کنید.

بخشی از مقاله:

«در زمانه‌ای که کار فکری و فرهنگی کردن چون فریاد زدن در خلائی است که امید پاسخ‌گویی مخاطبی را در دل گوینده برنمی‌انگیزد نقد و تحلیل بزرگترین ادای دین به کسی است که عمر خود را وقف کاری فرهنگی کرده است. بر این باوریم که با توصیف و تحلیل و نقد نوشته‌های استادمان حق شاگردی را به‌جا می‌آوریم... در تیرماه ۱۳۴۳ عده‌ای نقاش، مجسمه‌ساز، گرافیست در تالار ایران گردهم جمع می‌شوند. و با حداقل مشترکات سعی در سامان‌دادن به کاری جمعی دارند که هدف آن «تشخیص نقطه‌ی آغاز برای حرکتی سالم در جهت پی‌ریزی هنری ملی» است. تک تک کلمات این جمله‌ی کوتاه امروز برای ما می‌تواند روشنگر ذهنیت و انگیزه‌های این گروه باشد...