Menu
مقاله «در باب مسئله معتبرها در عالم هنر» به قلم کامران سپهران است. مقاله به موضوع کنن Canon (واژه کنن در این مقاله معادل معتبر یا معتبرها مورد استفاده قرار می‌گیرد) می‌پردازد. کنن یا هنرمندان و آثار معتبر در سه چهار ده‌ی اخیر با رشد روز افزون دانشگاه‌ها و مدارس هنری بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در میان انبوهی از آثار تولید شده در طول زمان، این نخستین وظیفه‌ی چنین مؤسساتی است که برای شاگردان خود فهرستی از آثار معتبر فراهم آورند.
وظیفه‌ا‌ی چنان خطیر که اغلب پای دولت و وزارتخانه‌های آموزشی را نیز به میان می‌کشد. معتبرسازی در همه‌ی دوره‌های تاریخی وجود داشته است. در زمانه‌ای که هنر برای تعریف و یا حدود و ثغور خود دست و پا می‌زند. صحبت از هنر معتبر و اندیشیدن به آن بیشتر به شوخی شباهت دارد. معتبرسازی را چه کسی تعیین می‌کند؟ براساس چه ملاک و ملاک‌هایی؟ چرا باید هنرمندانی و آثاری در صدر بنشیند و بهتر دیده شوند؟ چرا باید با معتبرها، فضای دموکراتیک هنر را با نظام سلسله مراتبی عوض کرد؟
مطالعه‌ی معتبرها، نقشه‌ی ذهنی دقیق و حافظه‌ی فرهنگی نظم یافته‌ای را می‌سازد که در طول تاریخ با اصلاحاتی از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته است و می‌یابد. اما در زمان معاصر دیگر دوره‌ی این حرفها نیست. زمانه‌ی معتبرها و معتبرسازی مدتهاست که به سر رسیده است. با چیرگی سرمایه‌داری جهانی، مفهوم فرهنگ به گونه‌ای که امثال بلوم و گامبریچ دلبسته‌ی آن بودند، تغییر اساسی کرده است. حال بازاری فراخور همه‌ی خواسته‌های دائم التغییر مهیاست. صحنه‌گردان اصلی آن هم پول است. معتبرهایی هم که دیده می‌شوند، تابلوهای نئونی این بازار پر زرق و برق هستند. چنین روایتی البته بیشتر خود در معرض این اتهام است که آب به آسیاب سرمایه‌داری می‌ریزد و سیمای کنونی عالم هنر را به تک عامل سرمایه فرو می‌کاهد.
برای دریافت مقاله روی گزینه‌ی خرید کلیک کنید.
بخشی از متن:
