58
خاستگاه و کهن الگو؛ رویای آغازی تازه / آنگلیکا وزنبرگ / ابوالفضل توکلی‌شاندیز
با قدری سردرگمی گفتم، پس باید یک‌بار دیگر از میوه‌ی درخت ممنوعه بخوریم تا شاید دوباره هبوط کنیم و به وضع معصومیت برگردیم؟ پاسخ داد، البته؛ این آخرین فصل از تاریخ جهان است. هاینریش فون کلایست
مسیر بازگشت به آینده‌ای که کلایست در قطعه نقل شده در بالا آن را توصیف می‌کند ــ و از آن روشن‌تر در تصویر فوق‌العاده‌ي وی از بهشتِ در قفل و زنجیر به تصویر کشیده شده است که هرگز نمی‌توانیم به آن بازگردیم، شاید مگر از پشت و پس از سفری پر زحمت به گرداگرد جهان ــ همان مسیری است که رمانتیک‌های آلمان خود به کشف و کاوش در آن پرداختند. در بسیاری از گفته‌های آن سال‌ها، رمانتیسم همچون «آرزوی امر نامتناهی» توصیف شده است؛ اما آرزویی که نقطه‌ی آغاز و غایت نهایی آن در واژه‌ی آلمانی Ursprünglichkeit یعنی در خاستگاه و کهن‌الگو نهفته است.
