76
خاستگاههای بصری شمایلنگاری طاعون/ کریستین اِم. بوکْل/ الهام آقاباباگلی
مقالهی «خاستگاههای بصریِ شمایلنگاری طاعون» نوشتهی کریستین ام. بوکل و ترجمهی الهام آقاباباگلی به سنتهای تصویری و غیرزبانی نمادهای مرتبط با طاعون به همراه ابداعات تصویری بیشمار میپردازد؛ همچنین به شرح قدیسان سرشناس، چارچوبهای ترکیببندی آثار هنری نذری، صحنههای رواییای که ویرانی حاصل از این همهگیری را توصیف میکنند و در نهایت به تمثیل طاعون در نقاشیهای خلقشده خواهد پرداخت. باید اشاره کرد که شمایلنگاری طاعون تا سال ۱۳۴۷، یعنی سالی که مرگ سیاه سیر مهلکش را در سراسر اروپا آغاز کرد، وجود نداشت، و موضوعات مذهبی که تا آن زمان خبری از آنها نبود، مثل مریم پناهنده، پیروزی مرگ و رقص مردگان، آکنده از معانی جدیدی شد و نمادهایی چون خدنگ، جمجمه و قدیسان در آثار هنری آشکار شدند. از متن:
هرچند بنمایهی طاعون در ادبیات باستان و قرون وسطا پرسابقه بود، در هنرهای تجسمی
اینچنین نبود. شمایلنگاری طاعون، تصاویری در زمینهی بیماریهای همهگیر، تا سال
سرنوشتساز 1347، یعنی سالی که مرگ سیاه سیر مهلکش را در سراسر اروپا آغاز کرد،
وجود نداشت. آن زمان بود که هنرمندان زبان تصویری غنیای آفریدند که این تجربهی تلخ
را توصیف میکرد. همزمان، موضوعات مذهبی که تا آن زمان وجود داشت و به طاعون مربوط
نبود، مثل مریم پناهدهنده، پیروزی مرگ و رقص مردگان، آکنده از معانی جدیدی شد.
با وجود این، تمرکز این بحث بر تصاویر جدیدی است که «طاعون» را صراحتاً نشان دادند و
مضامین سنتی را فقط در حاشیه بررسی میکند. ...