امروزه تمرکزگرایی فرهنگی در ایرانِ معاصر راه را بر نگاه آسیب‌شناسانه به انحطاط فرهنگ و هنر ایران بسته و در غیر این صورت، اهمیت آن را در منظر عمومی کاسته است. شاید بر کوس انحطاط زدن در ساحت تاریخی و فرهنگی، بدبینانه به‌نظر رسد اما آنچه مباحث پیرامون این انحطاط را به محاق می‌برد همان مفاهیم مستتر در لفظ تمرکزگرایی فرهنگی‌ست، که راه را بر ارزیابی راهبردی ابعاد هنر ایران در دوران گذشته و ارتباط آن با زمانه‌ی ما، ناهموار می‌سازد. جهان‌بینی هنر ایران تا حدود زیادی درون شهرهای ایرانِ قدیم نهفته است، چندان که ردیابی فکر و آثار هنری قرون گذشته نشانی‌ست از اینکه مفاهیم ذاتی جهان هنر ایرانی، در کیفیات و ویژگی‌های این شهرها نهفته است. ...