18
تزهایی دربارهی مدرنیتهی فقر و مازاد / امیرهوشنگ افتخاریراد
«اکنون نوشتن برای ما تبدیل شده است به «مازاد نوشتن». اما مازاد همیشه متضمن زیادتیِ چیزها نیست. بلکه بر خلاف، ممکن است به دلیل فقر چیزها باشد. بدین ترتیب «مازاد نوشتن» دربارهی موضوعی، آن هم به گونهیی که «موضوع» عریان و ناب مورد هدف قرار گیرد، در واقع، ننوشتن دربارهی آن است.» امیرهوشنگ افتخاری راد در این یادداشت کوتاه به مسئلهی شکاف عظیم و بنیادی که میان فهم ما از برخی موضوعات ناب و ادبیاتی که پیرامون آنها تولید شده است سخن میگوید. در این میان «مواجههی سنت و مدرنیته» یکی از مصادیق اصلیِ این وضعیت است و هر گونه نوشتنی دربارهی مواجههی سنت و مدرنیته یا سنتز این دو امروز برای ما تبدیل به «مازاد نوشتن» شده است. نگارنده برای تأکید بر شکاف عمیق میان درک ما از این مواجهه و ادبیاتی که پیرامون آن در دست داریم، تزهایی دربارهی مواجههی سنت و مدرنیته در صدر مشروطه، مسئلهی روشنفکری دینی در ایران، و برخی مظاهر تجربهی مدرنیته در تاریخ فلسفهی جدید غرب و تمایز آن نسبت به تجربهی مدرنیته در ایران، و بلاخره مواجههی ما با غرب ارائه میدهد. به گمان او شعر، نقاشی، معماری و موسیقی گونههای هنری هستند که مواجههی سنت و مدرنیته در اندیشهی ایرانی در آنها متجلی شده است.